Aids: pioniers in Rotterdam

Aids – en de zorg voor mensen met hiv – in Rotterdam kent een bewogen geschiedeins. Van Ron Wichman en Frans Stein tot mijn eigen huisarts (die met pensioen gaat). aangepast 07-08-2021

Correctie 7 augustus 2021: In het oorspronkelijke blog was een foutje geslopen: niet de homoseksuele huisartsen, maar dokter Ron Castelijns zelf én de GGD waren de initiators van het buddywerk voor mensen met aids in Rotterdam.

Huisarts met pensioen

Mijn eigen huisarts gaat met pensioen. Een jaar later dan gepland, maar hij stopt in de praktijk die hij heeft opgebouwd. Hij is niet zomaar een huisarts. Toen wij terug naar Rotterdam verhuisden in 2012 zocht ik een huisarts die bekend was met hiv. Mij werd dokter Castelijns aangeraden. Toevallig hield hij ook nog praktijk bij ons in de buurt.

Nadat ik hoorde van zijn aanstaande pensionering wist ik niet meer precies wát hij nu gedaan had in de beginjaren van de aids-crisis. Het gebeurt niet vaak maar op het internet vond ik geen spoortje informatie over hem. Toen we een afscheidsconsult konden plannen heb ik hem ernaar gevraagd: hij bleek toen de crisis rond aids op zijn hoogtepunt was begonnen als huisarts. Omdat er niets was wat hij zijn patiënten met aids kon bieden, heeft hij samen met iemand bij de GGD de Rotterdamse buddyzorg op poten gezet.

Bij de tweede covid-vaccinatie besloot ik hem te vragen of ik hem mocht interviewen over die tijd. Hij stemde toe. Op de website van Dig It Up vond ik nog wel een pagina over aids in Rotterdam (zie hier). En op het internet vond ik een boekje van een Rotterdammer die zijn ziekteproces beschreef: ‘Een half jaar AZT’ door Frans Stein. Het boekje – dat ik enkel nog via een antiquariaat kon bestellen – lag een dag na het interview in de brievenbus.

Pionier tijdens aids-crisis

Ik heb een uur lang met Ron Castelijns gesproken, en heb dus ook het nodige uit te schrijven en te redigeren want het is de bedoeling dat het in een magazine verschijnt. Het was indrukwekkend en ik ben blij dat ik het heb doorgezet. Ten eerste wilde ik niet dat de geschiedenis over hiv en aids in Rotterdam in de vergetelheid zou raken. En ik wil mijn huisarts eren en mét hem de anderen die pionierswerk hebben verricht. Hij verdient het om niet met stille trom te vertrekken.

Eén naam zal altijd aan aids en Rotterdam verbonden blijven en dat is die van Ron Wichman. Toen ik in 2000 hiv-positief testte ben zo snel mogelijk naar het naar hem vernoemde Ron Wichmanhuis gegaan om te kijken wat ze me konden bieden. En al snel deed ik er vrijwilligerswerk. Dat was – op zijn zachtst gezegd – een enerverende tijd.

Het boekje van Frans Stein werd een dag nadat ik het interview had afgenomen al bezorgd. Het liet me niet meer los en ik las het dan ook in twee rukken uit (ik moest ook nog slapen tussendoor). Het greep me zo bij de strot dat ik er een paar dagen niet goed van was. De reden laat zich raden: wat Frans Stein beschreef, waren mijn grootste angsten. Toen ik naar Rotterdam verhuisde keek ik geregeld naar dat grote witte ziekenhuis en vreesde dat ook ik daar eens terecht zou komen.

Frans en zijn partners Jan en Hans-Paul zijn er niet meer. Ik nog wel. Met alle ongemakken die bij hiv horen ben ik zo dankbaar dat mij dat lot bespaard is gebleven. We mogen die verschrikkelijke tijd niet vergeten. We mogen de slachtoffers niet vergeten. En we mogen de helden van toen niet vergeten.

En nu het interview uittikken.
De foto’s zijn alvast goedgekeurd en daar ben ik best een beetje groos op.

---

Er zijn nog meer Rotterdammers die een voortrekkersrol hebben vervuld. Vaak onzichtbaar.
Die wil ik hier uiteraard niet te kort doen, ik kom er later op terug.

aidsaids-buddyAZTbuddyprojectdr. CastelijnsfotografieFrans SteingroosHans-Paul VerhoefHello GorgeoushivRon CastelijnsRon WichmanRon WichmanhuisRotterdamRotterdams