Als je denkt dat het niet erger kan, dan ken je Cambodja niet. Na een jaar lang voorarrest in de ergste gevangenis van het land is de Australiër James Ricketson veroordeeld wegens ‘spionage’. Ik schrijf ‘spionage’ tussen aanhalingstekens, want als hij heeft gespioneerd, heb ik dat ook op mijn geweten.
Politieke gevangenen in Cambodja
Natuurlijk wist ik al langer van deze zaak, ik volg journalisten die in Cambodja gestationeerd zijn. De Nederlandse media zijn mondjesmaat vertegenwoordigd in Cambodja. Correspondent Michiel Maas doet zijn best vanuit Indonesië, maar pas als het echt spannend wordt, dan lezen wij er wat over, zoals nu.
Meer en meer word ik bewust van mijn eigen positie. Ik denk na over hoe ik iets verwoord (sowieso een aanrader). Toen ik laatste een opmerking kreeg naar aanleiding van een blogpost hier (‘Dapper’), dacht ik even dat ik te ver was gegaan. Niet dat ik dat echt vind, maar eerder: waar ligt de grens van het toelaatbare door het regime in Cambodja? Ben ik überhaupt wel belangrijk genoeg? Meest waarschijnlijke antwoord is ‘nee’. Maar de tweet van een Australische journalist zette me weer aan het denken:
The evidence used to convict Ricketson should send a shiver down the spine of any journalist, academic, etc who covers Cambodia. Private emails/ communications and even normal photos taken in public places all parsed for hidden ‘motives’. https://t.co/gtyJfcLilH
— Abby Seiff (@instupor) 31 augustus 2018
Na de verkiezingen is een aantal politieke gevangenen vrijgelaten. Voor de bekende (althans voor de Cambodja-volgers) Tep Vanny was de vreugde van korte duur. Een dag of wat later werd ze al weer vastgezet. Kem Sokha – de leider van de verboden oppositiepartij CNRP) zit nog steeds vast zonder vorm van proces en zijn voorlopige hechtenis is afgelopen week met een half jaar verlengd.
En hoe zit het met mij?
Aan de hand van de ‘bewijzen’ van ‘spionage’ tegen James Ricketson heb ik in een serie tweets wat overeenkomsten geschetst. Oké, ze lopen wat mank. Zo heb ik geen drone gebruikt en onderhoud ik geen contacten met figuren uit de oppositie. En ik uit me meestal in het Nederlands.
Maar wat deze zaak wel blootlegt is dat het regime van de dictator (daar ga ik weer: gevaarlijke term) niet zo maalt om feiten. James Ricketson stond natuurlijk meer in de belangstelling als filmmaker. Maar daartegenover staat dat Australië nauwe banden heeft met Cambodja. Niet alleen treffen de leiders elkaar bij ASEAN-bijeenkomsten, Australië heeft Cambodja miljoenen dollars betaald om vluchtelingen te herhuisvesten. Dit alles weerhield Cambodja er niet van een bekende Australiër te laten veroordelen.
Begin me langzaam af te vragen wat dit betekent voor mij: Australische filmmaker krijgt zes jaar cel in Cambodja voor spionage /via @NOS https://t.co/aA9rrQqC0z
— Ron van Zeeland (@ronvanzeeland) 31 augustus 2018
Ik heb óók oppositoebetogingen en oproerpolitie gefotografeerd -> https://t.co/780FdBf8EH
— Ron van Zeeland (@ronvanzeeland) 31 augustus 2018
Ik sprak een prins – tevens lid van de inmiddels verboden oppositiepartij -> https://t.co/b2dORbayM8
— Ron van Zeeland (@ronvanzeeland) 31 augustus 2018
En last but not least, ik ben ook voor/namens een buitenlandse NGO in Cambodja, een ienie-mini-organisatie weliswaar, maar toch. Begin ik paranoia te worden, of hoef ik me nog geen zorgen te maken?
Tijdens de demonstraties na de parlementsverkiezingen in 2013 was ik nog redelijk naïef. Deels omdat het een wezensvreemde ervaring was: je kan het je niet voorstellen dat de politie hun eigen volk doodschiet vanwege een demonstratie. En dus deed ik verslag hier op het blog en via flickr. Of ik wel uitkeek vroegen mensen die me na stonden nog. Nee dus, ik reed er gewoon op mijn fietsje heen, liep door de menigte en liet me enigszins meeslepen.
Een dag later vielen een paar straten verderop inderdaad doden onder demonstranten. Door politie- of paramilitair geweld. En zo sloop langzaam maar zeker het besef binnen dat Cambodja geen doorsnee land is.
AustraliëCambodjacorruptieKhmerrechtstaatspionspionage
Reageren?