In Berlijn sprak ik drie verschillende vluchtelingen. Over democratie in Duitsland, hun thuislanden én in Nederland.
Queer vluchtelingen
Wie uitgaat of wel eens date, die kan in Berlijn de hele wereld tegen komen. Zeker in het queer-wereldje, dat is hier een microkosmos: mensen vinden er de vrijheid die ze thuis ontberen. De oorlogen in Oekraïne en Palestina/Israël en eerder in Syrië hebben ook hun weerslag op de queer-gemeenschap hier. Je ziet bijvoorbeeld op Grindr – zeker n Kreuzberg en Neukölln – veel gays met Arabische roots. En je merkt dat de oorlog in Palestina/Israël zeker in wijken als Neukölln en Kreuzberg voor spanning zorgt.
De verkrampte houding van de Duitse regering ten aanzien van alles wat met Palestina/Israël te maken heeft helpt ook niet. Er wordt nog altijd een historisch beladen verantwoordelijkheid gevoeld ten aanzien van Israël. Wat enerzijds begrijpelijk is, maar anderzijds zou een goede vriend ook de waarheid moeten kunnen zeggen.
En die Duitse houding resulteert in ene verbod op Palestijnse organisaties, waardoor het monitoren van demonstraties weer heel lastig wordt. Wat mag wel en wat mag niet (even los van wat ik zelf vind). Hier in Neukölln en Kreuzberg wemelde het de weken dat wij er waren van politiebusjes en waren er kleine en grote demonstraties.
In dit kader was het bijzonder om de afgelopen weken drie vluchtelingen met elk een heel eigen achtergrond te ontmoeten in Berlijn.
Queer vluchteling uit Saudi-Arabië
De eerste was een queer uit Saoedi Arabië. Waar zijn steenrijke landgenoten hun vertier in steden als Londen of Lausanne zoeken, vond hij de vrijheid zichzelf te zijn in Berlijn. Weg van de beklemmende sfeer in zijn land. Thuis wordt me vaak grappenderwijs verweten een kletskous te zijn. Maar het klopt: als ik iemand ontmoet is het zelden alleen maar vertier. Zo ook nu. Een paar uur spraken we elkaar over de oorlog en hoe we de solidariteit met de Palestijnen moesten duiden die nu de kop opsteekt in tal van landen (maar die uitbleef toen Arabieren honderduizenden Jemenieten vermoordden).
Van hem hoorde ik ook (en dat is ook te zien op apps als Grindr) dat Israëlische gays nu wegvluchten. Zijn kunnen makkelijker vluchten dan de opgesloten Palestijnen. Zo woonde hij in één flat onder andere samen met een gay koppel uit Israël. Contact was er niet echt.
Kunstenaar uit Israël
Een inmiddels bekende van me is een Israëlische kunstenaar die in Neukölln woont. Ik vroeg hem hoe het ging, meteen gevolgd door ‘Stom van me’. Natuurlijk had hij zorgen over zijn familie dáár.
De laatste keer dat we elkaar zagen spraken we over de massademonstraties in Israël, hoe Netanyahu de boel aan het verkloten was. Maar toen ik hem deze week zag was er een soort stilzwijgende overeenkomst om het onderwerp maar even te laten rusten. Hij kon nu in ieder geval niet terug naar zijn familie, zoveel was duidelijk.
Een Amerikaan in Berlijn
In de kroeg sprak ik een vluchteling met een heel ander verhaal. Hij had er geen vertrouwen meer in dat de democratie in de VS het land zou behoeden voor een tweede termijn voor Trump. Hij had werk en een mooi appartement gevonden in Berlijn en kon nu op veilige afstand zien hoe zijn land door de Trumpiaanse Republikeinen naar de klote werd geholpen.
Wat dat betreft waren we het voornamelijk eens.
Verkiezingen hier
En met dank aan Trump hebben we bij ons de eigen variant van extreem-rechts & semi-reli-links die anti-woke en anti-vluchtelingen zijn. Maar gelukkig hebben wij nog geen regionaal kiesstelsel waar met grenzen kan worden geknutseld om de uitslag te beïnvloeden. En dankzij de veelheid aan partijen is ‘anti-woke’ en extreem-rechts zo verdeeld dat direct gevaar tot op heden is uitgebleven.
Maar nu ook DENK openlijk flirt met dit gedachtengoed, en verlosser-nummer-zoveel Omtzicht zich ook al ontpopt tot behoudend-christelijk kan het aardig optellen na 22 november. Zoals zoveel landgenoten zweefde ik er wederom weer lustig op los (aan de linkerzijde van het politieke spectrum). Maar inmiddels ben ik vrijwel zeker geland. Waar? Dat weet ik pas zeker als ik het stemhokje verlaat. In ieder geval sociaal, groen, pro-EU en vanzelfsprekend heel erg woke.
