De provincie ziet voor zichzelf geen rol weggelegd bij de bestrijding van discriminatie.
Dat blijkt althans uit de antwoorden op mijn vragen. En ik maar denken dat de beantwoording wat langer duurde omdat er naarstig gezocht werd naar een oplossing waarbij de provincie – zonder dat het een cent kost – de grote steden bij elkaar brengt. Helaas.
Provinciale rol ondersteuning anti-discriminatie-bureau’s
Anti-discriminatiebureau’s (ADB) zijn eerstelijns-instellingen die zijn opgezet om een bijdrage te leveren aan het voorkomen en bestrijden van discriminatie en uitsluiting. Het Rijk heeft altijd het standpunt gehad dat uitvoering van het antidiscriminatiebeleid aangelegenheid is van de decentrale overheden.
Het Rijk heeft om deze reden nooit directe structurele financiële ondersteuning aan de ADB’s gegeven, maar tot 2004 tijdelijk middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten en provincies via de Stimuleringsregeling professionalisering van Anti-discriminatiebureau’s.
Met de nieuwe Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen is de primaire verantwoordelijkheid geheel bij gemeenten komen liggen. Provincies hebben geen rol of taak toebedeeld gekregen in deze nieuwe wettelijke structuur. De voorheen autonome bijdrage en inzet van provincies is met de nieuwe wet in 2009 volledig opgehouden.
1. Kunt u bevestigen dat ruim een jaar na overdracht alleen het meldpunt voor West- en Midden Brabant nog goed functioneert?
Gelet op het gegeven dat wij geen rol vervullen in de uitvoering van de wet, kunnen wij dit niet bevestigen.
2. Bent u het met de SP-fractie eens dat goed bestuur ook inhoudt dat zaken goed worden overgedragen?
Ja. Wij constateren dat dit het geval is. Vooruitlopend op de inwerkingtreding van het wetsvoorstel in 2009 heeft het Rijk een ruime overgangsregeling ingesteld voor de jaren 2006, 2007 en 2008. De overgangsregeling bestond uit een financiële bijdrage die via gemeenten en provincies zijn weggezet ten behoeve van de instandhouding van de bestaande regionale anti-discriminatievoorzieningen en ter voorbereiding van de nieuwe structuur.
De Rijksbijdrage via Provincies betrof voor de Provincie Noord-Brabant in totaal een bedrag van € 386.558 per jaar. Conform de doelstelling van de tijdelijke rijksbijdrage en de richtlijnen van het wetsvoorstel, is de rijksbijdrage door de Provincie aan de drie regionale Brabantse anti-discriminatiebureaus beschikbaar gesteld om gemeenten, OM en politie te informeren over de verplichtingen en richtlijnen van de nieuwe wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen, en – daar waar nog niet aanwezig en/of conform de regels van de nieuwe wet, ondersteuning te bieden aan gemeenten om uiterlijk voor juni 2009 (conform wetsvoorstel) lokale toegang voor burgers te faciliteren. Met de tijdelijke overbruggingsregeling van het Rijk is een en ander naadloos overgegaan naar het Gemeentefonds.
3. Wat hebt u ondernomen om een goede overgang te borgen en om de voorziening als bedoeld in de wet een kans op een redelijke start te geven?
De provincie Noord-Brabant heeft altijd een pioniersfunctie vervuld waar het anti-discriminatiewerk betreft. Tot eind 2008 heeft zij aanvullend beleid gevoerd om in aanvulling op het gemeentelijk beleid het anti-discriminatiewerk in haar provincie waar mogelijk te ondersteunen en te versterken. In de periode van de wets-transitie – 2005-2006 en 2007, hebben Gedeputeerde Staten hebben ter aanvulling op de tijdelijke overgangsregeling van het Rijk een extra bedrag van € 300.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van de versterking van de regionale infrastructuur en samenwerking van de anti-discriminatievoorzieningen vanuit een-loketgedachte als opmaat naar de nieuwe anti-discriminatiewetgeving. Dit proces is ambtelijk ondersteund in samenwerking met het PON.
In het kader van de extra provinciale bijdrage voor de periode 2006-2008 hebben wij tevens het initiatief genomen om in nauwe samenwerking met de B5-gemeenten en de ADB’s de mogelijkheden te onderzoeken voor het inrichten van één centrale basisvoorziening met lokale loketten. De haalbaarheid en wenselijkheid van dit plan werd onderkend door de B5- gemeenten en de meldpunten, met uitzondering van het bestuur van Stichting Basta, het meldpunt voor de regio Noord-oost.
Hierdoor is uiteindelijk gekozen voor een samenwerkingsverband tussen de 3 ADB’s, vastgelegd in een intentieverklaring. Daarnaast hebben wij toezicht gehouden op de besteding van de uitvoering van onze én van de Rijksmiddelen door de ADB’s op basis van voortgangsrapportages en de gangbare subsidie-verantwoordings-systematiek.
Tot slot heeft de Provincie Noord-Brabant op verzoek van het Rijk ambtelijk deelgenomen in de landelijke Regiegroep onder leiding van mevrouw Dr. Borst ter voorbereiding van het wetsvoorstel voor de landelijke herstructurering van het anti-discriminatiewerk.
4. Hebt u inzicht in het aantal gemeenten dat de wettelijke taak niet uitvoert? Zo ja, welke gemeenten zijn dat? Zo nee, bent u bereid hier navraag naar te doen.
Wij hebben geen rol in het toezicht en dus geen inzicht in het aantal gemeenten dat de wettelijke taak niet uitvoert. Het ministerie van BZK heeft afgelopen jaar onderzoek laten verrichten onder 430 gemeenten en alle antidiscriminatiebureau’s om zicht hierop te krijgen en eventueel gepaste maatregelen te nemen. Het onderzoek wordt naar verwachting binnen vier weken openbaar.
Uit kostenoverwegingen kan het voordeliger zijn een centraal meldpunt in te richten voor de provincie. Dit komt eveneens de herkenbaarheid en de regie ten goede.
5. Bent u bereid de regierol tijdelijk op te pakken (bijvoorbeeld door overleg met de B5-steden) om de mogelijkheden te verkennen Brabantbreed discriminatie te kunnen blijven melden? Zo nee, waarom niet?
Gelet op de inrichting van de nieuwe wet, is een nieuwe verkenning naar de oprichting van een centrale basisvoorziening primair een verantwoordelijkheid van de gemeenten en de bestaande ADB’s. Het is niet aan de provincie om een regierol op zich te nemen. Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,
Tot zover voorlopig, nu snel op zoek naar die Algemene Maatregel van Bestuur, want o ee, als er toch een provinciaal taakje ligt… Wordt vervolgd, maar wel volgend jaar.