De laatste screening op AIN – de voorstadia van anuskanker – was al weer 2 jaar geleden. Hoe zou het er nu voorstaan? Goed en slecht nieuws.
Op dit blog is een dossier Hiv & AIN/anuskanker waar alle verhalen over dit onderwerp zijn samengebracht, klik hier. Voor de Amsterdammers is onderstaande wellicht gesneden koek, maar in Rotterdam verliep een AIN-screening tot voor kort anders.
AIN: gevoelig onderzoek
Om met het nieuws te beginnen: er zat een andere arts voor me. Een dame van Zuid-Afrikaanse origine, werkzaam in Amsterdam. Ze verving tijdelijk de vorige arts. Niet alleen vanwege verlof, maar ook om de Amsterdamse manier van werken in Rotterdam te introduceren. “Eindelijk”, verzuchtte ik, want de verschillende aanvliegroutes heb ik nooit kunnen begrijpen.
Wat verder positief opviel was haar eerste vraag: of ik ervaringen had met verkrachtingen of anderszins ongewenste seksuele ervaringen? Zo doe je dat als je je patiënten aan een intiem en ongemakkelijk onderzoek blootstelt. Vervolgens zei ze dat ze elke handeling aan zou kondigen en ik hoefde maar te kikken of ze zou pauzeren.
Het zou zo normaal moeten zijn als je een inwendig onderzoek krijgt, maar in al die jaren dat ik meedraai in de AIN-screenings was dit de eerst keer dat er zó sensitief omgegaan werd met mij. Niet dat de vorige artsen beulen waren, maar dit scheelde bij mij echt een berg kan ik u verzekeren.
Wat volgde was een uitgebreidere uitleg over AIN, anuskanker, de mogelijke behandelingen, de reden van het onderzoek, dan ik ooit heb gehad. Ondanks dat ik dacht alles wel te weten, stak ik er toch veel van op.
Uitgebreid bekeken en gevoeld
Ook nieuw (voor zover ik het me goed herinner): verdovende gel. Niet echt een overbodige luxe.
‘Nu ze toch binnen was’ (mijn eigen woorden) werd ook meteen de prostaat onderzocht. In mijn geval heel fijn, want vanwege het BRCA2-gen (klik hier) wordt mijn PSA wel halfjaarlijks gemeten, maar mijn prostaat zelf is nooit onderzocht. Twee onderzoeken voor de prijs van één dus. En gelukkig bleek mijn prostaat in uitstekende staat.
Het onderzoek was sowieso vollediger dan alle vorige. Er werd een uitstrijkje afgenomen en ook werd gevoeld of er verdikkingen waren: tot zover alles in orde.
Zelfonderzoek
Naast de voortaan weer jaarlijkse screening, adviseerde de arts ook zelfonderzoek te doen. Eens per maand voelen of er sprake is van een verdikking. En bij aanhoudende klachten: alles uitsluiten, en als er geen oorzaak gevonden wordt, een afspraak voor een extra screening maken.
De camera
Je krijgt al snel associaties met de vingercamera van Margreet Dolman, maar gelukkig is deze camera een stuk kleiner. En alhoewel het algemene beeld goed was hoorde ik de arts als snel de verpleegkundige vragen om schaaltjes P14, P16 en P17. Vergeef em als ik een nummer verkeerd heb, ik lag er niet heel ontspannen bij. “Gaat het goed?” vroeg ik lichtelijk bezorgd. “Drie hooggradige plekjes”, antwoordde de arts. Toen ik vroeg of ze dat met het blote oog kon zien, was haar antwoord dat jarenlang 5 dagen per week, 8 uur per dag alleen maar met dit onderzoek bezig te zijn geweest dit inderdaad het geval was.
Er werd extra verdoving aangebracht en drie biopten genomen. Die waren ondanks de verdoving niet echt pijnloos. En terwijl ik dit typ voel ik het nog. Over twee weken zal het laboratoriumonderzoek uitwijzen of haar observatie juist was en zo ja of het AIN-voorstadium 2 of 3 is. Het was in ieder geval nog geen kanker, dat kon ze wel zien.
AIN behandelen of niet?
De kans dat je anuskanker ontwikkelt hangt van een aantal factoren af. Ben je hiv-positief dan is de kans groter, hoe ouder je bent, hoe groter de kans. In mijn geval is er 75% kans op ontwikkeling van anuskanker. Maar gelukkig word ik goed in de gaten gehouden.
Kort terug in de tijd: twee keer eerder is bij mij hooggradige AIN geconstateerd. De eerste keer werd die behandeld met Imiquimod-crème. Die marteling nooit meer. Toen het drie jaar geleden opnieuw prijs was en nogal werd aangedrongen op dezelfde behandeling, besloot ik te gaan voor wat heet watchfull waiting. Een jaar later had mijn lichaam de onrustige cellen zelf opgeruimd.
Niet helemaal vanzelfsprekend – en nu volgt een hiv-technisch stukje: als je van jezelf voldoende afweercellen had (meer dan 400 CD4-cellen) voordat je aan de hiv-medicatie ging, vergroot dat het vermogen van je lichaam om het klusje zelf te klaren. Tegenwoordig start iemand die hiv-positief getest is meteen met medicatie, ongeacht het aantal CD-cellen. Toen ik in 2000 positief getest werd lag die grens bij 450 en ik moest dan ook meteen aan de pillen. Tijdens de vaccinatiestudie waar ik in 2007 aan meedeed, dook ik drie keer onder de 300 CD4-cellen. Van mijn oorspronkelijke aantal is dus niet superveel over.
Imiquimod heb ik al afgevinkt, dan blijven over electrocauterisatie (wegbranden) of waakzaam wachten. Als het geen AIN 3 is dan kies ik zeker voor wachten en in de gaten houden, een methode waarvoor 30% van de mensen in Amsterdam kiest. Maar eerst de uitslag afwachten dus. Sowieso krijg ik over 6 maanden weer een controle.
Vaccin!
Inmiddels is er een vaccin dat al toegediend wordt aan meisjes. Het HPV-virus kan naast anuskanker namelijk ook baarmoederhalskanker, peniskanker en keelkanker veroorzaken. De eerste twee komen veruit het meeste voor. Ook jongens kunnen binnenkort gevaccineerd worden met Gardasil. Zo worden ze zelf beschermd en beschermen ze andere meiden en jongens. Want HPV wordt via seksueel contact doorgegeven.
Er loopt een Amsterdamse studie naar mensen die al geïnfecteerd zijn met HPV alsnog te vaccineren. Op de korte termijn waren geen verschillen te zien met de placebogroep, maar er is hoop dat een vaccinatie op de lange termijn wel positieve effecten zal hebben. De resultaten worden binnen een paar jaar verwacht.
Meer informatie
Als je vragen stelt, word je als snel overstelpt met informatie. Die kreeg ik dan ook. Er zijn maar weinig landen waar goed onderzoek naar AIN wordt gedaan, De VS, Australië en Nederland zijn koplopers.
- Informatie over AIN en anuskanker in begrijpelijke taal vind je op kanker.nl.
- Er is een internationale beroepsgroep: International Anal Neoplasia Society.
- Onderzoeksgroep hiv & kanker van the ANCHOR study in San Francisco.
- Study of the Prevention of Anal Cancer (SPANC) in Australië.
Reageren?