Drie dagen lang stond de Pop-up Aids Expo op het Schouwburgplein. Een container met verhalen van mensen met hiv uit verschillende werelddelen. En wij waren erbij: enkele samenwerkende Rotterdamse organisaties op het gebied van hiv & aids.
Pop-up Aids Expo
In drie dagen deelden we ruim 900 fietszadelhoesjes uit met daarop de prikkelende tekst: ‘Durf jij op mij te rijden? #stopHIVstigma’ Meer dan 300 mensen bezochten de mini-expositie met maximale impact.
Drie dagen lang op straat levert mooie ontmoetingen op. Steun, verbazing en afhoudende reacties wisselen elkaar af. Soms ook is er woede en onbegrip, ook op Facebook. Maar het mooist van alles: in gesprek met mensen. Het waren drie vermoeiende – zo niet slopende – dagen. Dat geldt voor mij in ieder geval, omdat mijn energieniveau toch al niet je van het is. Maar gelukkig kreeg ik ook mentale opkikkers door nieuwe mensen die ik heb leren kennen. Ik noem Miriam in het bijzonder: prachtig mens en belangenbehartiger voor Afrikaanse LHBTI’s. Hieronder enkele observaties.
Fietsen?
Alhoewel we heel veel mensen – oud én jong – zagen fietsen rond het Schouwburgplein, kreeg ik ook en met name van jongeheren (zo tussen de 16 en 20 jaar oud) te horen dat ze geen fiets hadden:
Fietsen is niet meer van nu man.
En: “Ik heb geen fiets”, onderwijl met gebaren een autostuur vasthoudend. Maar:
Je kan wel een box van me krijgen man.
Dat dan weer wel, een enorme opkikker voor mijn mannelijkheid – kuch -.

Streng maar rechtvaardig
Een oma en haar kleinkind staan geïnteresseerd voor onze stand. Eenmaal duidelijk waarvoor we hier staan ontrolt zich een mooi gesprek. De dame is lang geleden uit Suriname naar Nederland gekomen en hier zijn enkele van haar kinderen geboren. Als Surinaamse was ze altijd erg streng, en over seks tamelijk conservatief. Maar decennia leven in Rotterdam heeft haar realistischer gemaakt. Sommige zaken die je verbiedt gebeuren toch. Haar kinderen vragen zich soms af: “Wat is er met u gebeurd?”. Maar dan zegt ze:
Ik ben nog altijd streng, maar rechtvaardig!
Ze waarschuwt nu om het veilig te doen. De situatie in Suriname is momenteel niet rooskleurig en als het over hiv gaat worden mensen nog vaak publiekelijk aan de schandpaal genageld. Met naam, foto op Facebook bijvoorbeeld. Vaak zijn de vrouwen het slachtoffer van deze praktijken terwijl de rol van de mannen onbesproken blijft.
Schaafijs
Plotseling komt er een oude bekende op me af:
Jij bent helemaal niet ouder geworden!
Hetzelfde kon ik van hem zeggen, sinds ik hem leerde kennen in de jaren negentig is de tijd ook met hem mild omgesprongen. Jaren zag ik hem nog af en toe in de Keerweer, maar uitgaan doe ik nog zelden. En soms zag ik hem lopen met een karretje met Surinaams schaafijs. Nu helpt hij zijn vader af en toe met zijn schaafijskar. Geen woord over de reden van mijn aanwezigheid maar mijn t-shirtopdruk was voor de goede lezer helder: n=n (niet detecteerbaar = niet overdraagbaar).
Nooit getest!
En dan was er de jongen die opeens besefte dat hij zélf ook veel risico had gelopen. Hij kwam tot het besef nadat hij in de container alle verhalen tot zich had genomen. Hij had – zo vertelde hij openhartig – veel en ruige onbeschermde seks gehad, en nog steeds.
Hiv gaat toch enkel over van bloed op bloed?
Ook via sperma natuurlijk, en je hoeft niet zichtbaar te bloeden om toch bloed-bloed-contact te hebben gehad. En anale seks komt ook voor bij heteroseks, dus een test is geen overbodige luxe voor deze jongeman.
Drie gesluierde dames

Laat je nooit leiden door vooroordelen en biedt iedereen informatie en ludiek fietszadelhoesjes aan. Dat is al jaren mijn credo, mocht je vooroordelen hebben dan worden die in Rotterdam rap afgestraft. Zo stapte ik op drie gesluierde jongedames af en bood hen een fietszadelhoesje aan. Ze bekeken het geïnteresseerd en vroegen waarvoor we hier stonden. Na uitleg was hun reactie:
Heel goed dat jullie dit doen en nu gaan we zeker ook de expositie bekijken!
Om bij de vooroordelen te blijven… een niet gesluierde moeder met kind nam een hoesje aan en las de tekst. Ze sloeg onmiddellijk een hand voor de ogen van haar jonge dochter en zei:
O nee, da’s niet geschikt voor kleine kinderogen!
Daar waar andere moeders het ook na uitleg alleen maar goed vonden dat we onze boodschap brachten en hun kleuters een zadelhoesje aanboden.
Beledigd!
Een man loopt de container met de mini-expositie in, brengt een koptelefoon naar zijn oor en heeft dan pas door waar hij beland is. Zwaar beledigd zegt hij:
Wat denken jullie van me, ik heb hier niks mee te maken!
En nog wat verwensingen. Dankzij adequaat optreden van Karlijn – die een jonge vrouw met hiv op hem afstuurt – kalmeert hij en komt het tot een gesprek. In één keer zullen we iemand niet overtuigen, maar we zijn in gesprek gekomen, en dat is alvast het halve werk.

Van ’t kluppie
Dit was de slagroom op de taart. Of de kers op de appelmoes. En bewijst maar weer eens dat je je nooit moet laten leiden door je eerste indruk van iemand.
Een vrouw loopt met een man te winkelen en komt onverwachts op ons af en vraagt (“heel brutaal”) of ze ook een zadelhoesje mag. Natuurlijk mag dat. “Deze maand lekker feessie in Amsterdam hè!?” Een sympathiserende hetero denk ik nog en ik zeg dat we op 29 september in Rotterdam een veel leuker feessie hebben hier op het Schouwburgplein. “Oh ja joh?” Jawel. Onderwijl leest ze de tekst #stopHIVstigma en vervolgt ze in onvervalst Rotterdams, wijzend op Miriam:
Is zij ook van ’t kluppie?
Ik knik bevestigend maar vermoed dat de Oost-Afrikaanse schone het plat Rotterdamse niet helemaal begrijpt, maar voor ik het weet pakt ze Miriam stevig vast en zegt:
Wat een mooie meid is het hè?
Het kwartje is gevallen en als ze heeft losgelaten deel ik Miriam ook in de feestvreugde.
Mensen met hiv
Naast voorbijgangers kregen we ook aardig wat aanloop van mensen met hiv die op de Pop-up Aids Expo waren gewezen. Al hoorde ik van een enkeling dat het evenement slecht vindbaar was op het internet. Eén iemand had het op dit blog gevonden en zei met een knipoog: “Nu weet ik ook je achternaam!”
Op Facebook leidde onze ludieke actie met de tekst “Durf jij op mij te rijden” tot discussie. Met name enkele mensen met hiv hadden er moeite mee en één iemand bezigde de term ‘malloot’ in relatie tot de bedenkers. Karlijn en ik waren niet te beroerd ons bekend te maken als zodanig. Lees bij de reacties op het Facebookbericht hieronder de negatieve én de positieve commentaren:
aidsAids ExpoAIDS2018hivPop-up Aids ExpoRotterdam
Ton de Coster
10 juli 2018Leuk om jullie belevenissen te lezen op de Mont Saint Jacques in de Ardennen (ook een belevenis)! Au revoir!
Marc
10 juli 2018Na 35 jaar nog een wereld te winnen!