Roerig avondje in Spoordonk

Avondvoorzitter Ron Lodewijks had er een hele kluif aan om de zaal een beetje in het gareel te houden. Maar wat wil je ook als je eindelijk je mond open mag doen. Het was al erg warm in de zaal door de mega-opkomst, maar het ging er al ras heet aan toe.

De ruimte was te klein om de (volgens de krant) drie- à vierhonderd belangstellenden te herbergen. De bijeenkomst was georganiseerd door drie gemeenten (Oirschot, Oisterwijk en Hilvarenbeek) om de bewoners te informeren. Eén wethouder lag ziek op bed, de gedeputeerde zat vast in het verkeer. Dat begon goed.

Onder de aanwezigen ook enkele Statenleden. Wim Thuis (CDA), Birgit Verstappen (PvdD) en Veerle Slegers en ik van de SP-fractie. Wat opviel was de opgekropte emotie, woede bijna over heel veel bestuurlijk onbenul. Het dilemma is helder en komt steeds weer terug. In de beginfase van planvorming zijn de zalen nog leeg of slechts halfvol. Als duidelijk wordt wat bestuurders in petto hebben voor hun burgers zijn de rapen gaar.

Het hele ‘democratische’ proces van de reconstructie werd door de deelnemers eraan (ZLTO, gemeenten, provincie, BMF) omstandig uitgelegd – maar niet gepikt, want níet democratisch volgens veel aanwezigen. Achterkamertjes. Blind tekenen zonder ‘op perceelsniveau’ op de locaties zelf te kijken. Risico’s nemen met de gezondheid. Het vloog de forumleden allemaal om de oren.

Opvallend ook: de presentatie vande GGD-arts over de (mogelijke) risico’s (lees hier GGD-info). De aanbevelingen van de GGD met daarin de voorwaarden waaronder ‘veilig’ doorgegaan kan worden met de ontwikkeling van nog intensievere veehouderij kwamen er op neer dat dieren echt nooit meer het daglicht zouden zien. Verwekt en geboren op het bedrijf. Geslacht op het bedrijf, verlaat het eindproduct pas de boerderij. Dán is het nog veilig. Dat betekent dus dat alle dieren opgesloten dienen te worden en het heil alleen gezocht wordt bij technische oplossingen als luchtwassers.

De zaal was dus al opgewarmd toen Gedeputeerde Paul Rüpp verlaat binnenkwam. Hij kreeg er van langs, maar ook de BMF en de ZLTO. De Jan van Rijen avn de BMF kreeg er ook nog van Paul Rüpp van langs toen hij wees op een ander gevaar, namelijk dat veel bedrijven uit kunnen breiden op lokaties buiten de LOG’s. Had hij niet zelf aan tafel gezeten bij het hele proces? En nu nam hij er afstand van, aldus Rüpp. Wat vooral stak was het pleidooi van de BMF-directeur om op de pauzetoets te drukken voor wat betreft de ontwikkeling van de LOG’s.

Een huisarts in de zaal wees fijntjes op het toenemend aantal  COPD, een aandoening aan de luchtwegen die toegeschreven wordt aan roken, maar ook aan fijn stof. De presentatie van de GGD liet eerder al zien dat de hoogste en ook qua oppervlakte de grootste concentratie zich in Zuid-Oost Brabant bevindt.

Ook al lieten de bestuurders de woede en emoties van de aanwezigen schijnbaar moeiteloos langs zich heengaan, ik kan me niet voorstellen dat je als bestuurder helemaal niets doet met onvrede van wat ook hún kiezers zijn.

Dé hamvraag werd overigens helemaal aan het einde gesteld door een (vermoedelijke) oud-milieu-activist: “Waarom stelt niemand de vraag of we wel deze grootschalige industriële vorm van landbouw willen in onze provincie?” Voor de goede orde: het aantal varkens in Noord-Brabant bedraagt ongeveer 5,6 miljoen. Op een inwoneraantal van ruim 2 miljoen mensen.

Het is te hopen dat de inwoners van de gemeenten ook een alternatief hebben om op te stemmen in maart volgend jaar. Want dat veel mensen het niet meer zagen zitten met de zittende macht was helder.

Uit het Brabants/Eindhovens Dagblad van vandaag:

Emoties over log’s lopen hoog op

Emotionele oproepen van omwonenden log’s op informatieavond.

door Kim Spanjers SPOORDONK – De landbouwont­wikkelingsbieden in Oirschot, Hil­varenbeek en Oisterwijk roepen veel angst en ongerustheid op. Uit het publiek van zo’n drie- tot vier­honderd mensen kwamen gistera­vond tijdens een informatieavond over de log’s in Spoordonk emotio­nele oproepen aan de heren be­stuurders: „ Sla de waarschuwin­gen niet in de wind!” Gedeputeer­de Paul Rüpp en vertegenwoordi­gers van de gemeenten, het minis­terie van Landbouw en ZLTO pro­beerden uit alle macht de beeldvor­ming bij te sturen. Zonder al te veel merkbaar succes. Andersom hadden de tegenstanders ook geen succes: Rüpp is niet van plan om de pauzeknop in te drukken voor de ontwikkeling van de log’s.

Die pauzeknop werd gevraagd om­dat met name veel onduidelijk is over de relatie tussen grote concen­traties varkens en de volksgezond­heid. Uit gegevens van de GGD blijkt dat een verhoogde concentra­tie fijnstof (die worden uitgestoten door varkenshouderijen en auto’s) mogelijk leidt tot longklachten en minder longinhoud. Verder blijkt 23 procent van de boeren de MR­SA- bacterie bij zich te dragen, te­genover gemiddeld een procent van de bevolking.

Al het wetenschappelijk onder­zoek dat daar naar is gedaan, ver­toont witte vlekken, zo toonde Renske Nijdam van de GGD aan. Huisarts Mutsaers uit Oostelbeers vulde aan: „ Ik zie de laatste tien, vijftien jaar een forse toename van mensen met COPD (een chroni­sche longaandoening, red). Er moet klip en klaar duidelijkheid komen over waar dat door komt.” Volgens Rüpp en Ton de Kok van het ministerie van Landbouw zijn dat nog steeds niet voldoende aan­leidingen om de ontwikkeling van de log’s stil te leggen. „Er is geen reden tot bezorgdheid”, zei Rüpp. Na hoongelach uit de zaal vulde hij aan: „Er is meer onderzoek no­dig.” Maar dat is niet de taak van de provincie, zo vindt Rüpp. Mi­nister Verburg moet daarin de kar trekken.

Waarom de laatste open land­schappen offeren voor de intensie­ve veehouderij, was nog een kwes­tie die uitgebreid werd behandeld. Veel mensen voelden zich overval­len door de log’s. De nadruk ligt op commerciële belangen. Is daar over nagedacht? Als de reconstruc­tie draagvlak nodig heeft, ligt er nog een taak voor bestuurders.

De log’s in Oirschot, Hilvaren­beek en Oisterwijk roepen veel angst en ongerustheid op. Vol­gens gedeputeerde Rüpp is er geen reden tot bezorgdheid.

Ook in de gemeente Landerd (Schaijk, Zeeland, Reek) rommelt het. Daar is gisteravond het ontwerp-bestemminngsplannaar de prullenbak verwezen. En ook hier is het gezondheidsonderzoek een belangrijke factor in het debat:

Tientallen bezwaren over LOG Graspeel zorgen voor ophef

Gemeente Landerd begint weer van voren af aan met procedures.

door Jasper Harthoorn LANDERD – De gemeente Landerd gaat de bestemmingsplan procedu­re over het Landbouw Ontwikke­lings Gebied (LOG) Graspeel op­nieuw starten. Ook komt er een nieuwe informatieavond over het ter discussie staande LOG. Dat zeg­de wethouder Chris School gistera­vond toe tijdens de Landerdse raadsvergadering in het raadhuis in Schaijk.

De wethouder had weinig keus, want fractievoorzitter Hans van Breda van Zeelands Welzijn had daar in sterke bewoordingen op aangedrongen. „Wij maken ons ernstige zorgen met betrekking tot de zestig zienswijzen die over het LOG binnen zijn gekomen. Het ontwerp bestemmingsplan ram­melt aan alle kanten”, stelde Van Breda. Hij zette het college van B. en W. daarbij danig onder druk. „Wij geven het college ernstig in overweging om met het bestem­mingsplan te stoppen of op een heel andere voet verder te gaan, wil het college de eindstreep ha­len.” Sybren Reitsma (CDA) en Roel van Schaijk ( Progressief Lan­derd) spraken soortgelijke zorgen uit over het LOG.

Groot struikelblok in de zaak is een onderzoek naar de gevolgen van de gezondheid van LOG’s door het ministerie van Land­bouw. Dat onderzoek laat nog steeds op zich wachten. Volgende maand wordt daar een beslissing over genomen. „Ik kan de minister van Landbouw niet dwingen om dat onderzoek te doen. Als ze dat blijven weigeren, komt het college in een spagaat te zetten”, stelde School. „Het rijk of de provincie moet duidelijkheid geven. Niet al­leen voor ons, maar ook voor om­wonenden en bedrijven.”

Alles wijst erop dat er volgende week een brief komt van de ministeries met uitsluitsel over het gezondheidsonderzoek. Omdat drie ministeries zijn betrokken bij het besluit (VROM, LNV, VWS) zal het kabinet zich erover moeten buigen. Komt het vandaag niet in het kabinetsberaad aan de orde, dan is het volgende wek vrijdag.

En Gedeputeerde Rüpp schatte de voortvarendheid van Provinciale Staten zo in op een vraag uit het publiek naar een beslissing hierover: “Dat zal geen maand duren”. Dat betekent dus dat hij verwacht dat binnen een maand òf het kabinet, òf de provincie beslist om een onderzoek te starten. 

boerenfijn stoffijnstofgeitenGerda VerburgGraspeelHilvarenbeekintensieve veehouderijkippenLNVmegastallenMRSAnertsenOirschotPaul RüppReekRon LodewijksSchaijkschapenSpoordonkStille WillevarkensvolksgezondheidZeeland