‘s-Hertogenbosch: oudheidsfetisjisme?
Ravelijn. 's-Hertogenbosch

‘s-Hertogenbosch lijdt aan een vorm van oudheidsfetisjisme. Telkens als er weer wat gave oude bakstenen worden opgegraven worden de gemeentelijke ingenieurs aan de tekentafel gezet. Dat moet gereconstrueerd!

Vestingstad ‘s-Hertogenbosch

bartenbrug_met_ravelijn

De gemeente heeft bij archeologisch onderzoek bij de voorbereiding van de nieuwe pastoor Bartenbrug weer wat oude bakstenen in goede staat teruggevonden. Nu hebben de gemeentelijke ingenieurs een plan voor het terugbrengen van een gedeelte van het ravelijn getekend.

Nu is vorig jaar al een gedeelte van de oever opgeofferd voor de Halve Maan (een gedeelte van de Halve Maan kon gereconstrueerd worden), tegelijk werd een eilandje met veel riet weggehaald. Vervolgens werden vanwege voorbereidingen t.b.v. de nieuwe brug al veel bomen struiken gerooid. Wat overbleef van de oever is met worteldoek o.i.d. gevrijwaard van oeverplanten. En nu staat de volgende verstening van de oever op de agenda.

muntelbolwerk_ravelijn_trap

Verdedigingswerken

Op het plaatje hieronder is te zien hoe de verdedigingswerken er oorspronkelijk uitzagen. Inderdaad een prachtig staaltje architectuur. Maar de geschiedenis is ingehaald door stadsuitbreiding en op de plek waar vroeger de stervormige verdedigingswerken lagen, is onlangs een hele nieuwbouwwijk verrezen (na sloop van de oude buurt).

muntelbolwerk_tekening_verstingwerken

De Halve Maan (linksboven op het plaatje hierboven) was rond in de Aa en liep aan land uit in een punt. Alleen het ronde gedeelte kon maar terug worden gebouwd, anders hadden we nu een autoluwe straat gehad. De breuklijn van de archeologische reconstructies met de huidige bebouwde omgeving wordt in Den Bosch vormgegeven door het herbouwde gedeelte ‘af te kappen’ met een stuk Cor-Tenstaal. Op zich mooi. Maar soms schiet men door.

Zoals met het ravelijn dreigt te gebeuren. Ik geef onmiddellijk toe: ik ben belanghebbende. Het speelt zich af in ‘mijn voortuin’. Wat nu voor mijn voordeur dreigt te worden opgetrokken is een lelijk geamputeerd gedrocht dat nog niet in de verste verte lijkt op wat het oorspronkelijk was. Zie het bovenste plaatje en oordeel zelf. Dit is wat er overblijft van het ravelijn zoals dat oorspronkelijk (middelste driehoekige werk op plaatje hierboven). Het is gewoon een lelijk ding dat mij berooft van mijn vrije uitzicht op de Aa.

Maar het is niet alleen mijn voortuin, maar ook nog eens de leefomgeving van veel dieren. Daar waar de gemeente zich samen met provincie en waterschap druk maakt om de Stadsdommel een natuurlijker aanzicht te geven en zo de stedelijke biodiversiteit een schop in de goeie richting geeft, dreigt aan de oever van de Aa kaalslag.

20100602_meerkoet_op_nest
meerkoet heeft een nest gemaakt op de laatste rietstengels, daar waar vorig jaar een rieteiland lag.

Bewonersvragen

Ondertussen hebben de bewoners een aantal vragen afgevuurd op  de gemeente (meteen maar over wat meer grieven). Ook ik ben benieuwd naar de antwoorden:

1. Wat de impact wordt op het vrije uitzicht op de Aa? Wordt ons uitzicht belemmerd?

2. Hoe wordt de wal aan de woningzijde afgewerkt? Wordt het een wand van 1m75 cor-tenstaal? Zo ja, hoe bestendig is dat tegen het plakken van affiches en graffiti?

3. Hoe ver loopt de wand door langs het trottoir?

4. Wat wordt er bovenop het ravelijn aangebracht?

5. Gaan we weer een jaar tegen bouwtroep aankijken? (ravelijn en brug)

6. In hoeverre worden buurtbewoners betrokken bij planvorming? Sinds een jaar wonen er mensen direct tegenover het gewenste ravelijn en de pastoor Bartenbrug. Die woonden er ten tijde van de ontwikkeling nog niet.

7. Wat zijn de mogelijkheden om formeel bezwaar te maken? Is hier door de bewoners nog iets aan te doen?

8. In de plannen worden totaal 9 bomen gekapt maar er komen maar 3 bomen terug, is er geen herplantingsplicht?

9. Staat het gedeeltelijk terugbrengen in oorspronkelijke staat van het ravelijn niet in tegenspraak met de visie die de gemeente heeft m.b.t. de Groene Delta?

10. Op welke wijze is er invulling gegeven aan de natte ecologische verbinding die de Aa vormt, m.b.t. dit project?

11. Welke rol speelt de biodiversiteit in de plannen voor herinrichting van het Muntelbolwerk? Er zijn t.b.v. de sloop van de oude brug en werkzaamheden t.b.v. de nieuwe brug in het voorjaar van 2009 al veel bomen en struiken gerooid. T.b.v. de restauratie van het ravelijn worden weer bomen gerooid, verdwijnt weer een stuk natuurlijke oever (dat was al het geval bij de halve maan). Daarnaast is een rieteilandje gesneuveld en is rietgroei onmogelijk gemaakt op de huidige oever. Het aantal oevervogels is sterk afgenomen.

12. De halve maan nodigt uit om hier op te liggen/zitten bij mooi weer. Prima, maar door het ontbreken van prullenbakken wordt het wel een rotzooi. Komen er afvalbakken in de straat?

13. Wat gaat er gebeuren met de bestrating? Komen er snelheidsremmende ingrepen aan het Muntelbolwerk? Er wordt nu te vaak te hard gereden v.a. de Graafseweg richting Munteltuinen en vanaf de Munteltuinen richting Graafseweg terwijl het écht een 30 km-zône is.

14. Wordt het openbaar groen aan de huizenzijde nog aangepakt? Er staan twee grote bomen in een ‘zandbak’ zonder onderbeplanting. Verder zijn de bomen slecht onderhouden (veel dood hout).

15. Wordt er nog een initiatief genomen vanuit de gemeente om belanghebbenden- of betaald parkeren in te voeren?

16. Wordt er iets aan de matige verlichting gedaan? Komt er nieuwe straatverlichting? Zo ja welke, bijvoorbeeld historische lantaarnpalen zoals in de Muntel?

17. Wat gebeurt er met de bankjes, verdwijnen ze? Worden die herplaatst en zo ja, waar? Liefst niet voor de deur van de woningen a/h Muntelbolwerk i.v.m. geluidsoverlast (er komen veel mensen op scooters en bankzitters hebben vaak luide muziek bij zich). Suggestie: bij de kerk.

This Post Has One Comment

  1. Dag Ron,

    Ik kan helemaal met je meedenken. Wat er na de aanleg van de Halve Maan is blijven staan aan bomen is minimaal. Daarna is er nog stevig gekapt voor de nieuwe Bartenbrug en de aanleg van parkeerplaatsen aan de kant van de Hinthamerpoort. En nu zouden de laatste bomen ook nog moeten wijken.

    Onacceptabel. Het wordt een versteende omgeving rondom de Bartenbrug. Hoever zijn deze plannen inmiddels gevorderd? Op 1 september a.s. wordt het nieuwe Bomenbeleidspan van kracht. Daarin staan duidelijke richtlijnen hoe om te gaan met ons bomenbestand. Verder wil ik hier in de raad ook aandacht voor gaan vragen. Ik zal contact zoeken met Patty Hamerslag om samen met de Bossche Groenen in dit dossier op te trekken.

    Wat de twee bomen aan het Muntelbolwerk betreft. Deze bomen hebben behoorlijk te lijden gehad van de bouw en de aanleg van de nieuwe bestrating.(aan een zijde wortelschade) De bomen staan daardoor niet meer in het midden van de boomspiegel. De bomen hebben een oppepper nodig door middel van het injecteren van meststoffen, verbeteren van beluchting (gaswisseling) en het toepassen van bodemverbetering. (compost) Daar moet Beheer Openbare Ruimte voor zorgen.

    Het lijkt me verstandig om eens uit te zoeken hoeveel bomen er in totaal al zijn, en nog worden gekapt. Daarbij horen ook de bomen die destijds zonder kapvergunning zijn gerooid.

    Helmus Boons.
    Stichting Boom en Bosch.

Comments are closed.