Het is al bijna 2 jaar geleden dat de oppositiepartijen (dreigden) uit de commissie Beleidsevaluatie te stappen omdat CDA en VVD het onderzoek naar de reconstructie blokkeerden.
Evaluatie Reconstructiebeleid
Voor de volledigheid: Maruskja Lestrade van D66 vertrok en kwam weer terug en ik bleef in de commissie.
Na veel diplomatie is de commissie gered en werd de reconstructie van het platteland toch onderzocht. Dat onderzoek verliep ook niet even soepel. Zo stuurde een commissielid (Hermen Vreugdenhil van de ChristenUnie/Staatkundig Gereformeerde Partij) een nog niet goedgekeurd rapport waarin nog niet goedgekeurde citaten stonden naar de pers. Gevolg: veel commotie over de uitspraken en het rapport werd neergesabeld door een journalist.
Ander gevolg: alle vergaderingen werden van dan af besloten en commissieleden waren dus niet meer vrij om zaken over het rapport naar buiten te brengen. Heel vervelend, zeker als je naam (zoals de mijne hier bijvoorbeeld) in de krant in verband wordt gebracht met een niet functionerende commissie.

Het was moeilijk, zeker als je vanaf het begin kritisch bent geweest over de opzet van het onderzoek en gaandeweg twijfels kreeg of dit onderzoek nog wel verder moest. Maar je kunt niet steeds dreigen weg te lopen – en daarbij: er waren meer leden die het niet gemakkelijk vonden. Samen uit samen thuis heet dat. En zo heb ik geprobeerd mijn steentje bij te dragen om de zaken op een voor mij aanvaardbare manier af te ronden.
Uiteindelijk heb ik mijn bijdrage geleverd aan het rapport over het rapport (we wilden een onafhankelijke onderzoeker de methode van het onderzoek nog eens tegen het licht laten houden na alle commotie), klik hier voor dat rapport, lees het zelf en trek je conclusies. Citaat van professor Hagenaars:
Ik zie op dit punt geen redenen om aan de objectiviteit van de twee onderzoekers te twijfelen. Immers, als onderzoekers van Royal Haskoning hebben zij een onafhankelijke positie, los van de Provincie. Hun dienstverband bij de Provincie is ook al weer een hele tijd geleden (vijf tot zes jaar). Zij hebben ook nooit geprobeerd hun vroegere banden met de provincie te verdoezelen: deze zijn duidelijk vermeld in de ingediende curricula.
Het is zelfs, n.a.v. een vraag van een lid van de Cie BE voor het begin van het onderzoek, expliciet aan de orde gesteld en toen niet als een bezwaar gezien voor de toekenning van het onderzoek aan Royal Haskoning en deze onderzoekers.
Het bezwaar werd niet gedeeld door de andere leden van de commissie, dan heb je je te voegen of je bent weg. Nog een citaat (ik winkel selectief, klik hier voor zijn hele rapportage):
Toch ben ik van mening dat de onderzoekers niet geheel zorgvuldig met de belangen van hun respondenten zijn omgegaan. Het is natuurlijk waar dat indien er niet naar de pers gelekt was vanuit de (begeleidingscommissie van de) Cie BE, er niet zo veel aan de hand geweest zou zijn. En het is m.i. ook waar dat als de pers niet vrij willekeurig gebruik had gemaakt van de citaten en de strekking van het rapport niet zeer vertekend en selectief weergeven had, er minder politieke commotie was ontstaan. Maar dat neemt de verantwoordelijkheid van de onderzoekers niet weg.
Zeker met al hun ervaring en inzicht hadden de onderzoekers zich vooraf moeten realiseren dat als ongeautoriseerde citaten op naam worden opgenomen van dit type respondenten in een conceptrapport dat politiek zo gevoelig ligt en waar zoveel mensen inzage in krijgen, de kans op lekken en daarmee op beschadiging van hun informanten en van het onderzoek niet louter hypothetisch is.
Het is verder ook de vraag of het opnemen van de citaten op naam wel nodig en zelfs wenselijk was (zie ook onder). Bovendien is het formele interviewprotocol geschonden in die zin dat er een citaat van een (Staten)lid van de begeleidingscommissie in de concept-rapportage is opgenomen dat niet voortkomt uit een interview met de betrokken persoon maar uit een voorgesprek over de aard van het onderzoek.
De eerlijkheid gebied te zeggen dat professor Hagenaars’ slotconclusie is dat vanuit de methodologische invalshoek de inhoudelijke betekenis van het rapport niet verminderd is, ondanks enkele kritiekpunten. Maar, het ontstane probleem is vooral politiek van aard:
…dat een methodologische toetsing van het onderzoek het onderliggende politieke probleem niet zal of kan oplossen.
Verder wordt het onderzoeksrapport niet zoals gebruikelijk aangeboden met een officieel statenvoorstel aan Provinciale Staten, maar neutraal: gezien de commotie laat de commissie het aan PS zelf over of, en zo ja wat ze met het rapport doet. Klik hier om de brief aan PS (pdf-formaat) binnen te halen.
Dan heb ik het nog niet eens over het rapport zelf gehad Ook dat is digitaal binnen te halen, klik hier. Gezien het voorgaande laat ik het hier bij. Aan de lezer en aan de politiek om er een oordeel over te vellen. Door de bank genomen zijn er wat mij betreft te veel steken laten vallen. Maar de inhoud van het rapport spreekt voor zich, al wordt er hier en daar in de media selectief gewinkeld, maar ja dat doe ik zelf ook wel eens.
Zo staat er nu wel nadrukkelijk in het rapport (niet in de media) dat niet de hele Provinciale Staten het momentum gemist hebben. Zo hadden diverse oppositiepartijen al heel vroeg spits dat er wat moest gebeuren rond megastallen en Landbouw Ontwikkelings Gebieden (LOG’s). En ik hoef de lezers van dit blog niet te vertellen dat wij van de SP er vroeg bij waren en ook zelf burgers, boeren en buitenlui hebben opgezocht, voorgelicht en georganiseerd. Dat burgerinitiatief kwam er niet helemaal toevallig zal ik maar zeggen ;-).
En voor wie hier nieuw is, typ bij de zoekfunctie op LOG of megastal en lees je in.
beleidsevaluatieBram van de Klundertprofessor Hagenaarsreconstructie
Reageren?