Maij-Weggen manipuleert, aldus het opiniestuk van Ron Lodewijks vandaag in de krant. Die man maakt overuren met de Essent-soap. Zie onder ‘lees meer’, ook iets over de Marijnissen-doctrine.
Ron Lodewijks: Maij-Weggen manipuleert
Politiek is op alle fronten te klein voor RWE-macht
Onmacht BV Nederland leidt tot verpatsen van energiebedrijven.
door Ron Lodewijks
Het CDA manifesteerde zich afgelopen vrijdag tijdens het beslissende debat in Provinciale Staten over de verkoop van Essent weer eens als dé machtsmachine in de Brabantse politiek.
En wel zo dat vijf minuten na aanvang van de vergadering op deze historische 15de mei 2009 de strijd vóór overname van Essent eigenlijk al beslist was. Als initiatiefnemer van de extra vergadering van de Brabantse Staten had natuurlijk de SP als eerste het woord moeten krijgen.
Maar nee, statenvoorzitter Maij-Weggen liet op grond van vergadergewoonterecht het initiatief aan het CDA, de grootste fractie. De verbouwereerde SP-voorman Nico Heijmans maakte meteen bezwaar, maar VVD en PvdA, tot dan in meer en mindere mate bondgenoten van de SP in de strijd tegen verkoop, stelden zich kritiekloos op achter Maij-Weggen.
De CDA-commissaris kon met dit gemanipuleer haar positie als dienaar van de macht maximaal benutten. Het CDA diende onverwijld de beslissende motie in waarmee het ‘nee’ van 24 april tegen verkoop werd teruggedraaid. De SP, die het provinciebestuur had willen vastpinnen op dit ‘nee’, kwam deze tactische meesterzet niet meer te boven.
Dit scenario was de avond ervoor in elkaar gestoken door het CDA, dat in de hele Essent-affaire een verbazingwekkende eensgezindheid demonstreerde. Vanzelfsprekend moeten ook de 18 CDA-Statenleden aan de familiedis, waar nog met warmte over de goeie ouwe PNEM wordt gesproken, uitleggen waarom ze met hun stem namens dé partij van Brabant de rijke historie van het eigen energiebedrijf uit de katholieke glorietijd definitief bij het grof vuil zetten. Maar het individuele tegengeluid bleef bij de christen-democraten in de vergaderzaal verborgen onder het machtsvernis: de deal met RWE móét doorgaan.
Macht organiseer je met discipline. Bij de SP gaat het er volgens de Marijnissen- doctrine, nóg strakker aan toe. Doe je dat niet, dan krijg je taferelen zoals zich met de Essent- kwestie afspeelden binnen de VVD-fractie: elf kikkers die in en uit de kruiwagen sprongen.
Dat de politiek een stevige maat te klein is om zo’n megadeal van 9,3 miljard te kunnen hanteren, werd treffend geïllustreerd door drie VVD-ers die de vergadering urenlang verlieten voor afspraken buiten de deur. Het zijn de grillen van vrije tijdspolitici, die overuren moeten draaien om het overnamecircus te kunnen bijbenen. De druk op Brabant als grootaandeelhouder deed zich hier extra voelen.
Maar ook allerlei gemeenteraden hebben menig vergaderuur gewijd aan de verkoop van Essent, die soms uitgroeide tot een heuse politieke splijtzwam, zoals in Den Bosch dat met Tilburg de grootste gemeentelijke aanhouder in Essent is. Tot overmaat van ramp zijn ook de Tweede Kamer en minister Maria van der Hoeven (Economische Zaken), de echte professionals, zich vanaf de zijlijn steeds frequenter met de overname door RWE gaan bemoeien, zonder dat er iets van een nationaal geleide energiepolitiek aan de horizon gloort. Sterker nog: de kansen hiervoor zijn tot op het hoogste niveau – premier Balkenende die een oproep van VNO/ NCW naast zich neerlegt – onbenut gelaten. In plaats van een fusie tussen Essent en Nuon, worden beide bedrijven nu door provincies en bedrijven ongestructureerd verpatst aan het buitenland. Erger kan de onmacht van de BV Nederland niet aangeduid worden. In de directiekamers beschouwen ze de politiek per definitie als dé grootste risicofactor bij het zakendoen: je weet nooit wat je aan ze hebt. RWE heeft dan ook niet gelobbyd onder Brabantse politici om zijn zin te krijgen. Dat hoefde ook niet. Het provinciebestuur maakte het karwei voor de Duitsers vrijdag af.
Gedeputeerde Annemarie Moons citeerde vrijdag een eerder die dag verzonden brief waarin de energiereus liet doorschemeren dat het de Brabantse aandelen niet nodig heeft om eigenaar te worden van Essent. Terwijl op dat moment andere aandeelhouders – vier provincies en een batterij gemeenten – samen al meer de helft van het bedrijf aan de Duitsers hadden overgedaan. Voor zulk powerplay met de fluwelen handschoen ging de VVD overstag. Niet vanwege nieuwe feiten, want die waren er niet zoals CDA- gedeputeerde Paul Rüpp na afloop eerlijk toegaf, maar op basis van ongecontroleerde informatie die op het juiste moment werd opgedisd. Dat RWE na het binnenhalen van ook de Brabantse buit, later die vrijdag formeel ontkende Essent ook zonder de zuidelijke 30,8 % te zullen hebben gekocht, belichaamt het imago van onbetrouwbaarheid dat deze energiereus inmiddels heeft opgebouwd.
De mening van de Brabantse burgers, die zich in allerlei enquetes tegen de uitverkoop van energiebedrijven hebben uitgesproken, deed er niet toe in het vanuit de bestuurskamer gedirigeerde politieke machtspel. De Essent-klanten kunnen nog ‘slechts’ naar een andere leverancier stappen. En dat gebeurt doorgaans alleen als RWE zich met zijn tarieven uit de geliberaliseerde energiemarkt prijst.
Ron Lodewijks is provincieredacteur van het Brabants Dagblad
Hij is niet mals voor Maij-Weggen: ‘gemanipuleer met haar positie’. Het moest maar eens gezegd.

De Marijnissen-doctrine
Ook de SP noemt hij: de Marijnissen-doctrine. Het probleem is dat je daar pas iets van merkt in de fractie als je het op zo’n cruciaal dossier niet eens bent als fractie. En dat was bij ons dus echt niet het geval.
Die zogenaamde Marijnissen-doctrine is in onze fractie nog niet toegepast tijdens deze Statenperiode. Ik denk eerder dat het bij het CDA het geval is geweest. Daar waren naar verluid wel enkele dissidenten tegen verkoop van Essent aan RWE.
Annemarie MoonsBrusselButtingha-WichersBZWDeltaenergieEssentEUEuropafusie-econoomHans SchenkJan MarijnissenMaij-WeggenMarijnissen-doctrineMichiel BoersmaNico SchoutenNuonOmroep BrabantOnno HoesOverijsselPaul RüppPaulus Jansenprivatiseringprof. SchenkPvdARWE
Reageren?