Hiv-test in Cambodja

De hiv-test. Eergisteren was het zover, ik nam een vriend bij de arm naar een kliniek waar mensen zich op hiv- en soa laten testen. Een inkijkje in the Kingdom of Wonders.

Ter introductie, lees een passage uit een eerder blog (zie hier) over de jongen die onwetend was over de pil waardoor je niet langer doodging aan de gevolgen van aids.

In zijn jongere jaren als tiener deed hij geregeld hiv-testen, In Cambodja niet ongewoon gezien het hoge aantal besmettingen in die tijd onder de gehele bevolking. Enkele jaren geleden had hij nog een test gedaan bij een privékliniek, maar voor iemand die tweehonderd dollar per maand verdient kost dat een godsvermogen.

Hiv-test in Cambodja

Ik had wat navraag gedaan, want er zijn genoeg plekken waar je een hiv-test in Cambodja kunt laten doen. Zeker in Phnom Penh, en ook nog speciale plaatsen voor risicogroepen. Zo belandden we bij Chhouk Sar,  een door de Amerikanen gefinancierde kliniek in het centrum van de stad. Ik had wat drang uitgeoefend want het moest er van komen.

De kliniek was lastig te vinden, aan het einde van een een steeg. En zodoende passeerden we ook een ladyboy die opvallend genoeg overdag klanten lokte onder een grote boom in de groenstrook langs de weg. De nacht is vaak genadiger voor mensen die veel geleden hebben. Het felle daglicht was genadeloos. Het was triest om te zien. Maar we moesten door.

Voor mij was het de eerste keer in in zo’n testkliniek sinds ik in Cambodja kom. Je leert meteen de mores van een volk kennen. Waar het in Nederland heel gewoon is naast iemand te staan (letterlijk en figuurlijk)  en overal mee naar binnen te gaan, werd ik direct gesommeerd – in het Khmer natuurlijk – om netjes op een stoel te gaan zitten bij de andere wachtenden.

Dat deed ik uiteraard keurig, en zo zat ik tussen twee heren die er niet al te florissant uitzagen. De linker begon meteen te praten, half Khmer, half Engels. En waar ik eerst begreep dat hij aan het sparen was voor een bruiloft (met een vrouw uiteraard), begon hij later avances te maken.

Het voelde heel ongemakkelijk, dit alles gebeurde terwijl mijn vriend het gesprek had voor de uitslag. Niet veel later toverde hij het boekje uit zijn tas waarin uitleg staat over het Noodfonds. Nota bene waar mijn beeltenis op de achterkant staat. Bijzonder, maar ook wel wrang, juist op de dag dat ik het nieuws dat we de samenwerking met CPN Plus stoppen ook in het Engels had bekend gemaakt.

De uitslag

Ook hier staat de tijd niet stil. de uitslag van een hiv-test in Cambodja laat dan ook niet lang op zich wachten. Binnen een kwartier hoor je de uitslag van de vingerprik. Gelukkig was alles in orde en was de opluchting groot. Bij mij niet minder.

Omdat de kop-in-het-zand-houding aanvankelijk nogal sterk aanwezig was heb ik de uitslag eens goed bekeken, maar het klopte. En ook hier werkt het zo: na een positieve test met de vingerprik (betrouwbaarheid is erg hoog) volgt een ‘normale’ bloedtest. Maar dat was in dit geval gelukkig niet nodig.

Ik merkte naast opluchting ook een nieuwe bewustwording bij hem en dat deed ook deugd. Hij wist nu de weg en zou zich vaker laten testen, nu ook echt overtuigd dat het beter is te weten en hiv-remmers te slikken dan  de kop in het zand te steken en wachten op het ergste.

We hoefden niets te betalen. Of dat kwam omdat ik bevestigend antwoordde dat ik van een ngo was, weet ik niet.  Die tip had ik wel gekregen, maar de vraag kwam van de assistente zelf, dus heb ik maar bevestigend geantwoord. En het bewijs zat in de tas van de andere cliënt, nietwaar?

Het testen kon anoniem, het bleek heel gebruikelijk om een schuilnaam op te geven. En net als bij ons werden er vragen gesteld over het seksueel gedrag. Enig verschil met Nederland: hij kreeg een preek op de koop toe. Maar ik was best trots op hem dat hij overal eerlijk op geantwoord had.

Ik heb een kleine bijdrage gestopt in wat men hier donation box noemt. Bijdragendoos bekt niet zo lekker.

Vervolg noodfonds

In de hoop op een rustig dagje benaderde ik één van de actiefste personen in het lhbt- en hiv-veld in Phnom Penh. Hij wilde vandaag – nota bene zijn verjaardag – al langskomen. Toch maar gedaan. Hij neemt een andere activist mee. Ik ga open het gesprek ik en kijk of er aanknopingspunten zijn om op een andere manier het werk in de geest van het Noodfonds voort te zetten.

Gisteren ook nog wat aan nazorg gedaan en één van de vrijwilligers bijgepraat over de reden waarom we stoppen met de huidige organisatie. Met behulp van een tolk, om er zeker van te zijn dat mijn woorden goed begrepen werden. Ik heb goede hoop dat dat ook gelukt is.

aidsCambodjahivhiv-testhomo's transgendersLHBTPhnom Penhsekswerkerssoa