Deel 2 over Hindoeïsme op Bali, waarin August vertelt over zijn spirituele invulling van het leven.
(deel 1 lees je door hier te klikken)
Beloofd is beloofd, hier deel twee over het Hindoeïsme op Bali. Zonder enige pretentie geschreven en ook zonder al te veel naslagwerk. Enkel gebaseerd op één gesprek en eigen waarnemingen.
Het verhaal van August
August was altijd al anders dan zijn vrienden, zo vertelde hij. Als er vrouwelijke gasten waren (vrouwen bedoel ik; geen vrouwelijke mannen) dan begon hij vaak te schudden. Kan praktisch zijn grapte ik, maar August was serieus. Het ging nog verder. In de kledingwinkel waar hij later werkte kreeg hij telkens een elektrische schok als hij damesondergoed aanraakte. Hij had er zelf geen verklaring voor maar op een dag testten zijn collega’s hem door onverwacht zo’n kledingstuk naar hem te gooien en zonder dat hij wist wat hij ving was het weer raak.
Op een dag ging August naar de vader van de vrouw waarvan hij had bedacht dat het zijn vrouw zou worden. Eigenlijk kwam het neer op aanpappen, bier drinken en op een dag vroeg hij om hem om zijn dochters hand. De man stemde in op voorwaarde dat zijn dochter wilde. Ook die zei ja, en zo geschiedde. Verliefd worden was van later zorg. Niemand geloofde overigens dat hij echt ging trouwen want hij was altijd maar alleen en nu uit het niets, dit.
(verhaal gaat verder onder Flickr-fotoalbum Bali)
Zijn vrouw en hij kregen tot nu toe twee zoons, maar hij wil doorgaan totdat hij een dochter krijgt. Bijzonder, want meestal werkt men hier (vertel eens iets nieuws) aan het concipiëren van een zoon. Hij probeerde zijn vrouw vaak over het Hindoeïsme te leren, maar hij had niet de indruk dat ze om uitleg vroeg omdat ze echt wilde leren Eerder om hem te plezieren.
Hier moest ik dus opletten, want uit een gaapje mijnerzijds zou desinteresse kunnen blijken. Het was al laat, maar we praatten maar door.
Kastesysteem op Bali
Bali kent een kastesysteem, een beetje vergelijkbaar met India, al zijn de verschillen voor een buitenstaander niet zichtbaar. Er zijn drie kasten die elk hun eigen taalvariant hebben. De hoogste kaste, de Brahma, zijn verplicht om de lagere kasten te onderwijzen, mits daarom wordt gevraagd. Ze zullen dit altijd doen, want anders lopen ze gevaar in een volgend leven wat karma in te moeten leveren en dus op een lager niveau terug te komen dan hun huidige hoge stoffelijke verschijning.
August wil priester worden. Zowel mannen als vrouwen kunnen priester worden, maar ik begreep dat het voor vrouwen onpraktischer was vanwege de ongesteldheid. In die periode zou een vrouw geen priesterlijke taken mogen uitvoeren wegens onreinheid. Hou me ten goede, ik teken dit op uit de mond van een lokale Hindoe, ik heb de theorie er niet op nageslagen. Priesters mogen wel getrouwd zijn.

Maar August voelde dat hij was voorbestemd voor iets hogers. Die elektrische en andere schokken wezen daar al op. Hij had een duidelijk plan of idee voor de toekomst.
Toekomst Hindoeïsme
Volgens hem ligt er al veel vast over de toekomst van het Hindoeïsme. Zo was al lang van tevoren beschreven dat het Boeddhisme zou ontstaan uit het Hindoeïsme. Waarom dan niet alle Hindoes Boeddhist zijn geworden begrijp ik niet helemaal. De geschiedenis wordt ook nu nog door hoge priesters geschreven, ergens in India. Self fulfilling prophecy. Je eigen toekomst schrijven. Zo kan ik het ook.
Ik probeerde hem wat bij te brengen over hoe het Christendom in Europe werd geïntroduceerd en hoe de kerstening beter ging door de bestaande gebruiken en natuurreligies handig te combineren. Vandaar dat we nu met een kerstboom en pasen zitten. En dat verhalen, eeuwenlang mondeling doorgegeven, nogal eens anders eindigen dan ze begonnen. En dat die sterk veranderde en aan de lokale gebruiken aangepaste gebruiken nu in smmige Christelijke kringen letterlijk als het woord van hun god golden. Maar dat daar ook weer selectief in gewinkeld werd.
Dit alles zei ik in een poging hem duidelijk te maken dat een religie altijd aan verandering onderhevig is. Geen mens zou nu meer beweren dat de aarde plat is.
Een lange omweg naar mijn vraag hoe het zat met zijn interpretatie van het Hindoeïsme. Voorbeeld daarbij was het eten van vlees. Omdat ik geen vlees at was ik volgens hem behoorlijk gestegen qua karma. Maar omdat ik mijn hele leven vlees had gegeten had ik al genoeg voor de rest van mijn leven. Over logica gesproken. Op mijn tegenwerping dat hele volksstammen in India uit religieuze overtuihing geen vlees aten en daar toch gezond bij bleven moest hij mij het antwoord schuldig blijven.
De Heilige Koe

Ook de heilige koeien kwamen ter sprake. Sommige Hindoes laten koeien volledig met rust omdat ze heilig zijn. Toch zag ik Balinese koeien op het platteland. Wat was hun lot? De koeien die voor de boeren gewerkt hadden werden niet opgegeten. Maar de kalfjes die ze kregen vaak wel. Heilig of niet. Maar schrale troost: voor de slacht werd er voor hun zieleheil gebeden en werden ze bedankt voor hun diensten (voedsel).
Voor mij allemaal heel erg dubbel. Want als elk levend wezen (planten uitgezonderd meen ik) een ziel heeft, dan ook de koeien.
Het lichaam, zo betoogde August, was niet meer dan een stoffelijk omhulsel. Zie het als kleding. Het is de geest die het wezen bepaalt, niet de verschijningsvorm. Als ik alles een beetje laat doordringen, dan blijf ik maar bij mijn atheïstische overtuiging. Alhoewel het stukken saaier is dan een leven vol rituelen die goeddeels vastliggen. Als ik zo de landen langsga met een dominante godsdienst, dan voel ik me – atheïst of niet – he meeste thuis in overwegend Boeddhistische en Hindoeïstische culturen. Al zijn er ook binnen die religies fanatici die hun geloof misbruiken om andersgezinden naar het leven te staan.
Afijn, nadenken kan nooit kwaad, en een goed gesprek over de beleving van iemands geloof en overtuiging evenmin. En als dat tot vertwijfeling leidt, dan heb je in ieder geval een moment nagedacht.
Inmiddels zijn we aangekomen in Jakarta, na een lange treinreis vanuit Jogjakarta. Daarover valt in dit kader ook nog wel wat te melden, maar dan met de islam als overheersende godsdienst. Maar dat houdt u nog tegoed.
AziëBalicultuurgeloofhindoehindoeismeIndonesië
Reageren?