Inhaalblog over Ching Ming, de Boeddhistische feestdag waar de graven van de voorouders verzorgd worden. Oorspronkelijk Chinees, maar ook in Cambodja vieren mensen met Chinese voorouders het.
Wie een beetje geld heeft in Cambodja begraaft zijn overleden dierbaren. Want voor begraven heb je grond nodig. Die koop je dan als familie, zodat je even vooruit kunt. Als je geld hebt kan je ook de overledenen cremeren en de as in een dure stupa zetten. Maar de familie in de provincie Kampong Cham waar ik nu al een paar keer ben geweest, begraaft haar doden. Eerst netjes maar breed naast elkaar. Toen het rijtje vol was – zo leek wel – werd er lukraak begraven. Niet echt handig met het oog op de toekomst, want nieuwe grond is duur.
De dag begon al met het offeren van een maaltijd voor de overleden opa op een offerplateautje onder zijn foto. Ik had het eerst nog niet door. Er wordt wel vaker geofferd, maar hier ging een hele maaltijd zoals wij die net genuttigd hadden, compleet met flesje water naar het huis ernaast. Ik dacht eerst dat het voor de inwonende oma was.
Vervolgens werd de hele wagen volgeladen. Ik was even bang dat het een hele dag ging duren, zoveel eten werd er meegenomen. Het was echter allemaal niet voor ons, maar voor de overledenen.
Eerst moesten de graven opgehoogd worden. De graven lagen al op een hoger gelegen stuk land. En op elk graf lag een bult aarde. Vooraf was er al een kuub of wat verse aarde besteld die in een grote berg achter de graven was gestort. Het is de bedoeling dat de graven onderhouden worden door er met rieten mandjes (kunststof emmertjes mag ook) aarde op te gooien en die vervolgens aan te stampen zodat je weer een mooie ronde bult krijgt.
Vervolgens worden de offerandes voor het graf uitgespreid. Voor een nuchtere atheïst als ik is het soms lastig om serieus te blijven kijken. Want er worden blikjes drank, flesjes water en talloze etenswaren tot aan een heel geroosterd en gelakt varkentje aan toe voor de grafsteen op een mat gelegd om de overledene te plezieren. Zo lijkt het toch. Want zelf nuttigen is er uiteraard niet meer bij. Het heeft ook wel wat warms, ze zijn er lijfelijk dan wel niet meer, maar ik had de indruk dat ze op deze manier toch heel erg bij de familie betrokken werden.
Naast etenswaren werden er ook nogal koddig nepauto’s (een niet lijkende kartonnen versie van een Lexus – statussymbool in Cambodja), stapels nepgeld en iets wat leek op loterijbiljetten. Allemaal nep. Gelukkig maar, maar dat komt verderop.
Als dat is gebeurd wordt er soms nog een blikje bier over het graf of over de grafsteen leeggegoten. Om geluk af te dwingen en kwade geesten geen kans te geven is een stukje van de graven verwijderd op een bultje zand gemaakt waarin wierookstokjes worden aangestoken en ook wat fruit wordt geofferd. Wierookstokjes en kaarsen worden ook voor de graven aangestoken nadat die eerst in een kortgekapte palmstronk worden gestoken.
Ondertussen loopt familie af en aan, steekt er een stoke bij en bidt wat.
Vervolgens steken de dichtstbijstaande naasten van de overledenen felgekleurde stroken papier in het zand. Dit is om het huis van de overledene van een symbolisch dak te voorzien. Dan wordt er nog water overheen geplengd om één en ander niet te snel te laten verwaaien (het droge seizoen is aangebroken). Dan worden monniken uitgenodigd om met de familie in gebed te gaan, dat gaat collectief voor alle graven.
En dan worden de nepspullen verbrand. Zal ook wel met de boze geesten te maken hebben, Khmer zijn behoorlijk gelovig wat dit betreft. Nu snapt u ook waarom er geen echte Lexus en baar geld werd geofferd.
Het is al met al een sociale gebeurtenis, want de uitgebreide familie ziet elkaar en brengt zo een halve dag door met elkaar. De varkens en de rest van het voedsel gaat mee naar huis om daar opgegeten te worden. Met die twee varkentjes zouden ze vast wel een paar weken vooruit kunnen veronderstelde ik. Nou dat viel tegen. Een paar dagen en dan waren ze wel soldaat gemaakt.
Hieronder de foto’s die het hele verhaal ook vertellen.
Ching Ming fotoset op www.flickr.com/ronvanzeeland.
Ga met de muis over de foto en klik op de pijlen die dan links of rechts verschijnen om naar de volgende of vorige foto te gaan.
Reageren?