Cambodjaans vergaderen

Vandaag was mijn eerste overleg  gepland. De organisatie waar ik bij terechtgekomen ben is niet groot en heeft geen kantoor. Dat werd Cambodjaans vergaderen.

Van die eerste vergadering heb ik geen beeldmateriaal, daarom lardeer ik dit verhaal met bijeenkomsten die later hebben plaatsgevonden. Van boven naar beneden: CPN Plus (2014); CamASEAN (2016) en Bandanh Chaktomok (2017).

Vergaderen op zijn Cambodjaans

Kanhnha vergadert daarom in een koffiehuis. Eentje ver van het centrum. En eentje zonder voorgevel, of de voorpui moet elke dag weggerold worden. Dus het verkeersgeluid kwam de zaak binnendenderen. En dan ook nog met 2 televisies op volle geluidssterkte aan, en een tiental zoevende ventilatoren want airco was er niet. Wat wil je ook, zonder voorgevel.

Nou, en ik kende op zijn minst één pappenheimer, mijn contactpersoon waarvan ik telkens als hij iets tegen me zegt denk dat hij me Khmer wil leren. Maar dat blijkt dan Engels te zijn. Stel je dan voor dat nog 4 anderen zich bij ons voegen met in niveau verschillende beheersing van het Engels tussen nauwelijks en redelijk goed. Maar altijd met een behoorlijk accent.

Dus ik vroeg aan mijn begeleider of dit de plek was waar we zouden vergaderen? Dat was een domme vraag van mij. Als ik het heel erg vond dan konden we wel met zijn allen verkassen naar een rustiger plek. Dat wil zeggen als de anderen óók gearriveerd waren. Het duurde nog even voordat alle troepen verzameld waren. En omdat ik geen spelbreker wilde zijn, bleven we daar.

Mijn tweede vraag was: hoe zie je mijn rol, wat wil je precies? Het antwoord was om te beginnen zo goed als onverstaanbaar, en wat ik verstond was nogal vaag. God zegene de greep dan maar.

Het gezelschap bestond uit de (ik laat de titels even weg) vrijwilliger die Kanhnha leidt, een betaalde kracht van KHANA (de Cambodjaanse Nationale Aidsorganisatie), een betaalde kracht van CPN+ (en dat is geen opwaardering van een Communistische partij, maar de organisatie van Cambodjanen met hiv). En er was op mijn verzoek iemand uit de doelgroep zelf aanwezig. Wat het geheel nogal dichtbij bracht, maar dat was dan ook de bedoeling. Een transgender met hiv die als sekswerker (NGO-jargon; prostituee zouden wij zeggen; de Khmer zeggen iets met entertainment).

Ook kwam er nog iemand binnen van het MSM-netwerk Cambodja (MSM staat voor Mannen die Sex hebben met Mannen; een gebruikelijke term in sommige culturen waar homoseksualiteit niet een identiteit is zoals bij ons). Die ging vervolgens apart overleggen met de man van KHANA en verdween daarna, want hij had het erg druk.

Iedereen is er…

Toen de anderen gearriveerd waren konden we beginnen. Ik was op mijn hoede door de gesprekken die ik met relatieve buitenstaanders had over de belangen (baantjes, donoren) en dus de onderlinge concurrentie tussen de verschillende clubs. Er bleek ook wel enig venijn komen bovendrijven zo nu en dan, maar dáár verstond ik dan natuurlijk niks van. Dat werd keurig in het Khmer afgehandeld. Maar lichaamstaal versta ik gelukkig erg goed.

Ik had mezelf tevoren tot doel gesteld om het onderwerp van deze middag (een opvangplek voor seropositieve MSM’s en transgenders) niet door één groep te laten kapen. En door de aanwezigheid van iemand uit de doelgroep zelf kon ik ook heel nadrukkelijk terugkoppeling van haar vragen.

Ze was voor mij zo duidelijk vrouwelijk dat ik consequent ze zei, maar anderen wisselden steeds. Aan iedereen werd ik voorgesteld, behalve aan haar, ook al zo iets vreemds. Toen ik een praatje aanknoopte kon ik uiteindelijk vragen of ze seropositief was en daaraan toevoegen dat ik dat ook ben. En dat hielp enorm.

Bij het voorstelrondje van de vergadering vertelde de vertegenwoordiger van CPN+ doodleuk dat hij vroeger een long hair was (Cambodjaanse uitdrukking waarmee een transgender wordt bedoeld) maar vanwege de familie zijn haren toch maar weer kort was gaan dragen en alleen bij een feestje nog wel eens een jurk aantrok. Ook hier kon ik een bandje smeden en dat hielp ook enorm. Ik kon het niet nalaten te vragen of hij – als hij diep in zijn hart keek – toch niet liever een long hair zou zijn. Dat bleek dus wel zo te zijn. Om maar aan te geven waar je mee te maken hebt. Dit is de voorhoede van de Cambodjaanse hiv- en lhbt-beweging.

En dan heb ik het nog niet gehad over twee heren uit het gezelschap die getrouwd zijn met een vrouw en een kindje hebben. En waarbij ik toch wel bedenkingen heb. Van een huwelijk onder sociale druk bijvoorbeeld.

Dat het overleg zeer moeizaam ging met afwisselend in het nauwelijks verstaanbare Engels en in het op een enkel woordje na door mij helemaal niet verstaanbare Khmer, mag duidelijk wezen. maar toch kwamen we ergens. Men kwam tot een gezamenlijk verzoek aan mij om een plan te schrijven voor de opvang van seropositieve MSM en transgenders in Phnom Penh. En de winst die ik behaald heb is dat het op voorhand niet uitmaakt wie het gaat uitvoeren, maar dat het uitgevoerd gaat worden, al is het gezamenlijk.

Wat voor mij in positieve zin opviel was het vuur waarmee de vertegenwoordiger van CNP+ sprak over de situatie in zijn land. Ik kom daar later nog op terug, maar mensen met passie, die raken me. Ook al hebben ze om hun moverende redenen hun haar afgeknipt.

Nu kan ik kiezen: of nog wat achtergrondinformatie over de problemen waar de mensen tegenaanlopen, maar dat is best veel. Of dat bewaren voor overmorgen. Want morgen staan een werklunch met een westerling die werkt bij KHANA op de agenda en om zes uur in de namiddag (lunchtijd voor de meesten van jullie) een kennismaking met de vrijwilligers van Kanhnha. Dat moet zo laat omdat die voor een deel uit de provincie moeten komen en ook weer op tijd terug moeten.

Ik doe het dus overmorgen, want morgen levert waarschijnlijk voldoende stof op voor weer een verhaal. Ik ben nu echt doodop van de inspanningen die mijn oren en hersens hebben moeten leveren, dus tot morgen maar weer.

PS: Jan van Velthoven heeft een lezenswaardige link in een reactie geplaatst over bizarre toestanden bij een Boeddhistisch feest. Dat wil ik jullie niet onthouden, klik hier.

aidsCambodjaCPNCPN PLUShivLHBTPhnom PenhUntenu