Ik was 2 weken in (of is het ‘op’?) Taiwan, en terwijl ik op vakantie was kwam er een noodhulpverzoek binnen. Dat gaat altijd voor. En eenmaal thuis volgden er binnen die week nog 2. Hun Sen moet ook gedacht hebben ‘3 x is scheepsrecht’, want hij bevorderde 3 zoons nog maar een stuk hogerop om zo zijn belangen te beschermen.
Foto boven: Boeddhistische monniken nemen in Wat Lanka offerandes in ontvangst tijdens Pchum Ben onder een staatsieportret van Hun Sen en zijn vrouw Bun Rany.
3 x noodhulp in Cambodja: 1e transman
Van alle lhbti’s zijn er enkelen die we nog niet eerder tegenkwamen in een noodhulpverzoek: transmannen (vrouw-naar-man-transgenders) en personen met intersekse conditie. Het feit dat transmannen niet eerder noodhulp aanvroegen kan twee oorzaken hebben (mijn bescheiden mening): ten eerste lopen termen als hij/zij en lesbisch/transman nogal vloeiend door elkaar heen in Cambodja. Dat merkte ik op het formulier al. Eerst was het een lesbische vrouw, maar er werd consequent de hij-vorm gebruikt. En even verderop werd hij transgender genoemd, een vrouw die als man leeft.
Belangrijkste is uiteraard hoe iemand zichzelf definieert, wat wij ervan denken doet er niet zo veel toe. Behalve als het voor de statistieken wat uitmaakt, want dan kunnen we leren van de risico’s die de verschillende groepen uit de lhbti-groep lopen. Een tweede reden dat de groep transmannen niet eerder naar boven kwam kan zijn dat sekswerk voornamelijk genoemd wordt door transvrouwen (voor de helderheid: man-naar-vrouw-transgenders) en door homomannen en in iets mindere mate dor lesbische vrouwen (voor mannelijke klanten). En sekswerk is één van de meest genoemde beroepen onder de groep die bij Untenu hulp vraagt.
Ik heb vaker gehord dat transmannen niet zelden als man en vrouw samen leven in Cambodja, soms zelfs met geadopteerde kinderen. Een ander leven dan dat van een sekswerker.
Terug naar de afgelopen week. We kregen het verzoek om S. bij te staan. S. is transman, werkte als motodop (zo worden de brommertaxi’s in Cambodja genoemd). Totdat hij verkracht werd door een passagier tijdens een nachtelijke rit. S. is zijn laatste vrouwelijke partner aan de gevolgen van aids verloren, en draagt nu de zorg voor een kind. Een schrijnende situatie zoals we ze niet elke dag tegenkomen bij onze stichting. Goed dat we hier konden helpen, samen met onze Cambodjaanse vrienden van Bandanh Chaktomok – die het werk daar doen.
Meer lezen over alledrie de noodhulpverzoeken die we afgelopen week hebben ontvangen kan hier. Dan lees je ook dat we bij Stichting Untenu dringend op zoek zijn naar nieuwe bestuursleden. Het lijkt vrij eenvoudig om vrijwilligers te werven, maar bestuurders die verantwoordelijkheid dragen is een stuk lastiger tegenwoordig. En toch moet ook dat werk gebeuren. Ben je, of ken je iemand die een bijdrage aan een goed doel willen leveren, laat het me weten via het contactformulier. Hier meer info over onze vacatures.
3 x familie Hun: 3 x promotie
Premier Hun Sen van Cambodja kwam al vroeg aan de macht in Cambodja. Hij was begin 30 toen hij voor het eerst lid werd werd van de regering. Hij is dus niet zo oud als Mugabe, maar hij heeft waarschijnlijk goed opgelet hoe het dictators die net zo lang aan de macht zijn kan vergaan. En dus is hij al jaren bezich zijn macht over partij, leger en zakenimperium te consolideren. Zijn drie zoons worden ingezet in het leger en in organisaties die gelieerd zijn aan de enige partij die nog in het ‘parlement’ vertegenwoordigd is. In Cambodja is niet alleen het koningschap een erfelijke kwestie, de premier lijkt een tweede dynastie in het koninkrijk te willen bewerkstelligen.
In twee citaten de kritiek en de verdediging:
Hun Sen’s critics say the appointments are aimed at cementing the 66-year-old’s control over government and the economy at a time of political tension after a widely criticized election in July.
“They all have doctorate or master’s degrees. Why should they waste them? I should find work for them,” Hun Sen said, speaking at an academic award ceremony for high school students in the capital, Phnom Penh. (bron: Reuters)
Ondertussen heeft hij na de verkiezingen zijn aloude tactiek van verdeel en heers weer van stal gehaald. Een tactiek die hij als geen ander beheerst. Nu paait hij weer de werknemers in de textielindustrie door zijn ministers op te dragen de vakbondsmensen niet langer te vervolgen (lees meer in Channel News Asia). Ook dit staat niet op zichzelf, want de EU heeft na lang dralen dan eindelijk de poep uit de ogen gewreven en is de procedure gestart die een einde moet maken aan de bevoorrechte positie die Cambodja had in de handel met de Europese Unie. Het gaat om het programma met de naam Everything but Arms (EBA). Alles, behalve wapens dus.
De EU vindt nu ook dat Cambodja de mensenrechten met voeten treedt en de democratie om zeep heeft geholpen. Concreet gaat het betekenen dat de export van goedkoop textiel en rijst flink minder gaat opleveren voor Cambodja. Kortom, het gaat pijn doen, want:
EU countries accounted for around 40 percent of Cambodia’s foreign sales in 2016. The bulk of those exports were from clothing factories that employ around 700,000 workers. (bron: Reuters)
De hele verklaring van de Europese Commissie kan je hier vinden. Tot nu toe springt China bij als de VS, de EU of de VN fondsen terugtrekken. Of China dat ok kan met de export van goedkope kleding is te bezien. Kans is dat via China die kleding toch in Europa terechtkomt. Maar duidelijk is wel dart de belangen groot zijn. Want als het de kledingindustrie treft, dan treft het ook heel veel arbeiders die hier een karig loon verdienen.
Onrust onder de textielarbeiders is het laatste dat Hun Sen kan gebruiken. De plotselinge steun aan de vakbondsleiders komt dan ook niet als een verrassing.
De EU is niet de enige dreiging waar Hun Sen zich zorgen over moet maken. De manier waarop China hele steden lijkt over te nemen in Cambodja roept ook steeds meer weerstad op onder Cambodjanen:
Increasing Chinese political influence and presence in Cambodia has sparked anti-Chinese sentiment (bron: The Diplomat).
Al moeten we ook hier niet hypocriet zijn. Waar eerder het Westen profiteerde van goedkoop vertier en makkelijk te behalen winst, doet China nu hetzelfde. Zij het op grotere schaal en met meer consequenties voor de Cambodjanen zelf.
My comment on Chinese investments and tourists in Cambodia. pic.twitter.com/SabZ9COrFG
— Virak Ou (@ouvirak) 23 oktober 2018
De waarheid zal wel ergens in het midden liggen. De situatie in Cambodja was ondertussen voor een aantal vrijwilligers van Stichting Untenu wel aanleiding om de noodzaak van mijn aanwezigheid in Cambodja te bespreken tijdens ons laatste overleg. Was het wel zo verstandig om weer te gaan? Ik weet dat ik geen frisse blik heb, voor mij trad een zekere gewenning op aan deze situatie terwijl bij sommigen het nieuws schoksgewijs binnenkomt. Toch is het belangrijk om ter plekke je licht op te steken. Uiteraard moeten de gevaren worden afgewogen tegen nut en noodzaak daar heen te gaan.
En natuurlijk laat ik me kritisch uit over het regime. Toch is mijn inschatting dat ik daar nog veilig kan verblijven. We gaan het beleven, het nieuwe jaar is niet ver weg meer.
aidsCambodjademocratiehivHun Senlhbtitransgender
Reageren?