We waren zes dagen op Madeira. Een titel die de lading dekt vond ik niet direct. Madeira is veelzijdig, maar ook druk, mooi, etc. Dus dat behoeft een toelichting.
Omdat het denken nooit stil staat, de winters bij ons deprimerend zijn en de AOW-leeftijd met rasse schreden nadert, dachten we: waarom gaan we niet eens op bezoek bij oude buren die op Madeira een huisje aan het opknappen zijn? Zelf ben ik een stadsmens, ik moet reuring op loopafstand hebben, maar gaandeweg werd ik enthousiast van de filmpjes die ik zag en van de verhalen van de oude buren.
Mooi Madeira
Vooropgesteld: Madeira heeft echt ontzettend veel mooie plekken en is echt afwisselend. Je weet op voorhand nooit waar het regent of waar de zon schijnt (check de webcams). Het kan 4 graden zijn boven op de berg en tropisch wam dichtbij de oceaan. Waar men de titel ‘Hawaï van Europa’ vandaan haalt… met veel fantasie misschien. Maar van de machtig beukende Atlantische Oceaan aan de noordkust tot de kalmere zuidkust: je blijft je verbazen over zoveel verschillen:
De ene keer waan je je met wat fantasie in de Alpen of de Ardennen, de andere keer op een tropisch eiland. Het cliché ‘bloemeneiland’ klopt. Veel exoten ook trouwens, maar ook enkele endemische plantensoorten.
Het andere cliché – dat van de ANWB-stellen – is maar gedeeltelijk waar. Van de dorpen die zijn ingenomen door digital nomads tot de bergpaadjes waar hikers en – hier zijn ze – ANWB-stelletjes het beeld bepalen. Tot Funchal, waar elke dag twee en soms wel drie nieuwe ladingen cruise-reizigers de stad overspoelen. En dan heb je nog de zeilers die op Madeira moed verzamelen voor de grote oversteek.
Kortom: veel volk, en veel verschillend volk. Zelfs bovenop een berg waar we in alle vroegte heen togen om de machtig mooie zonsopkomst te zien: bij 4 graden en met het hoofd in de wolken troffen we een grote parkeerplaats aan waar tientallen toeristen tevergeefs voor de zelfde zonsopkomst naar boven waren gereden.
Mierenhoop Madeira
Of moet ik zeggen molshoop. We hadden voor de verandering een auto gehuurd, want OV is er, maar buiten de hoofdstad niet echt betrouwbaar en frequent. Na de overstromingen in 2010 zijn met financiële hulp van de EU tunnels en wegen aangelegd. Voor de bewoners een zegen, want de reistijden werden dramatisch verkort. Wil je naar de andere kant van het eiland. dan kan het gebeuren dat je op een dag ruim veertig korte en lange tunnels door moet. Af en toe zie je daglicht bij een rotonde met afslagen naar een dorp. Omvervolgens weer de volgende tunnel in te rijden.
Ik vond het niet prettig. Er zijn meer en heel oude tunnels op Madeira, maar aangezien niet al te overmoedig wil omspringen met mijn kwakkelheupen heb ik me niet gewaagd aan glibberige paadjes langs afgronden.
Dan de andere wegen. Omdat Madeira een vulkanische berg in de oceaan is met weinig vlakke delen, zijn bijna alle dorpen en steden tegen stijle heuvels aangeplakt. Het gevolg is dat je op Funchal en een enkel dorp na niet echt het gevoel hebt in een woonkern te zijn. De wegen zijn erg stijl, hele bergwegen bebouwd met veelal traditionele huizen. Maar op sommige plaatsen ook echt lintbebouwing.
Wijselijk besloot ik mijn rijbewijs niet te gebruiken: het is een mierennest van afslagen die uit het niets lijken te komen (soms van boven en soms uit ene tunnel), talloze kleine rotondes. Op een gegeven moment was mijn evenwichtsorgaan zo van slag dat ik dacht dat huizen echt scheef stonden.
De oude buren bevestigden ook dat sinds hun komst naar het eiland het drukker is geworden. Meer bomen worden gekapt, ook steeds meer bananenplantages verdwijnen. En huizen en straten komen ervoor in de plaats. Een recept voor een nieuwe ramp lijkt me.
Bloemeneiland
Er groeit en bloeit inderdaad veel op Madeira. Van endemische soorten tot vele exoten. Vanwege de vulkanische grond en het vochtige klimaat groeit er van alles. En dan zijn er nog de verschillende klimaten op zo’n relatief klein oppervlak. Klik hier voor alle foto’s (waaronder veel planten en bloemen).
Wat opviel: weinig vogels (nauwelijks mussen, wel merels, een enkele vink, kanarie en een kwikstaart. En veel duiven en wat meeuwen. Of het klopt weet ik niet, maar op de vele kostgrondjes en landbouwpercelen die her en der tussen de bebouwing te vinden zijn (waar je ook kijkt zie je wel een bananenplantage) schijnt nogal veel pesticiden gebruikt te worden.
Vegan 🌱 op Madeira?
Jazeker! Al moet je soms wat moeite doen, maar er is keuze. In de supermarkt (Continente) viel het al op hoeveel er wordt aangeboden aan vleesvervangers. Van de hier bekende merken tot Portugese producten. Ik vond er zelfs de beste smeltende plantaardige kaasvervanger tot nu toe: Nurishh.
Alle bezochte gelegenheden heb ik gerecenseerd op Happy Cow, zie hier. Er waren hoogte- en dieptepunten en restaurants die niet boven het maaiveld uitstaken. Bijzonder dat je op een berg in een zogeheten Snack-Bar voor wandelaars één vegan gerecht vindt: de burger van De Vegetarische Slager op een lokale specialiteit, de Bolo do Caco (op een plaat gebakken broodje van tarwebloem en zoete aardappel). Zie foto hierboven.
Vanwege de toename van hipsters is er op vele plekken havermelk voor in de koffie verkrijgbaar. Soms moet je een nep-joviale verkoper op de koop toenemen (‘Yes man!‘), maar bij The Studio in Funchal serveren ze op de Bolo de Caco gerookte miso-wortelen. Zalig!
De kabelbaan naar de botanische tuin
Ik moest wat angstzweet van mijn voorhoofd deppen, maar ik ben meegegaan in de kabelbaan naar boven. Manlief maakte onderstaand filmpje:
De botanische tuin heb ik overgeslagen. Niet alleen moest je in een volgende kabelbaan (lopen kon ook), maar ik had afgezien dat er bovenop die berg ook flamingo’s werden gehouden in die tuin. Daar had ik geen trek in. Bijzondere flora genoeg in het wild te zien.
Slotsom: Madeira heeft prachtige kanten, maar de rust vind je net daar waar ik niet zou willen wonen: op een berg waar het ook nog koud en mistig is. Waar we kwamen zagen we toeristen (op ene enkel dorp in het midden van het eiland na). En de stedelijke reuring die ik ook nodig heb bestaat voornamelijk uit hele hordes dagjesmensen van de grote cruiseschepen.
Inmiddels zijn we in Lissabon, alwaar we de Madeirese zon stiekem hebben meegenomen. De mensen hier zijn blij, want ze hadden net een regenweek achter de rug.
