Vandaag staat in het Brabants Dagblad een recensie van ‘Tienduizend zakdoeken’ van Heddy Lester. Op voorstel van de SP heeft de provincie geld gegeven om de voorstelling in Nationaal Monument Kamp Vught te kunnen spelen.
Hier de recensie:
10.000 zakdoekendiscriminatieHeddy LesterjodenKamp VughtNationaal Monument Kamp Vughtoorlogtienduizend zakdoekenTweede WereldoorlogVughtWO IIVoorstelling ’10 duizend zakdoeken’.
Gezien in het Auditorium van Kamp Vught
door Henk Langenhuijsen„Niet denken, anders word je gek.
Als je toch wilt denken, bedenk dan hoe blauw de lucht kan zijn.”
Hoop en optimisme gaven de moeder van Heddy Lester kracht. Na de oorlog en in de oorlog. Als gevangene in Kamp Vught maakte ze het bunkerdrama mee. Met 73 andere vrouwen werd ze opgesloten in een veel te kleine cel, op elkaar gepakt, zwetend, stikkend.’s Morgens waren er tien vrouwen overleden. „ Ze durfde daarna nooit meer in een lift,” vertelt de dochter. In de voorstelling ’10 duizend zakdoeken’ haalt Lester herinneringen op, die ze samen met Myra de Jong vertelt, speelt en zingt.Een persoonlijk verhaal over haar ouders, de oorlogstijd en daarna.
De eettafel staat centraal in de voorstelling, net als in het naoorlogse leven van haar ouders die elkaar in Kamp Vught hebben ontmoet. Haar moeder werd doorgestuurd naarWesterbork en Bergen- Belsen, maar beiden overleefden de verschrikkingen. Na de oorlog volgde de hereniging en trouwden ze met elkaar. In huis was er altijd gezelligheid, haar moeder hield van koken en aan tafel werd urenlang verteld en gelachen. Soms leek het wel alsof ‘ gelukkig zijn’ een levensopdracht was en daardoor kregen de kinderen al vroeg een erfenis mee. „ Als we met een rapport thuis kwamen, was één voldoende genoeg.Vader gaf ons maar één opdracht mee: zorg dat je moeder gelukkig wordt.”
Lester heeft geen traumatische jeugd gehad met verknipte ouders. De voorstelling is zeker ook geen afrekening en wil geen dramatisch beeld schetsen. Haar herinneringen concentreren zich niet alleen op de oorlogstijd. Ze vertelt ook hoe ze met haar ouders in Duitsland op vakantie ging, dat haar moeder daar ooit in een huurwoning van het gas werd afgesloten en hoe ze in 1993 opgewekt en vol vertouwen een hartoperatie tegemoet ging. Ze vertelt over haar vader die grapjes maakte over zijn ‘ Uhrlaub’, zijn reactie in 1972 op de mogelijke vrijlating van ‘De drie van Breda’ en over haar ontmoeting met de dochter van een overleden ‘moffenhoer’. De moeder hield haar dochter voor nooit achterom te kijken, omdat overleven een kwestie van vooruit kijken is. Toch was het verleden altijd aanwezig. Humor en pijn vulden elkaar aan.Dat is ook de kracht van deze voorstelling. Heddy Lester heeft de oorlog niet meegemaakt, maar haar verhaal over haar ouders, vanuit haar eigen beleving, laat je niet onberoerd.
In juni zijn er in Kamp Vught nog enkele voorstellingen voor het voortgezet onderwijs, met dank aan de Provinciale Staten die op voorstel van de SP een subsidie verleenden. De voorstelling van een uur brengt niet alleen een periode, die voor scholieren erg ver weg is, dichterbij, maar laat ook zien dat 10.000 tranen onzichtbaar aanwezig kunnen zijn en dat je toch de lucht blauw kunt kleuren.
Voorstelling: ’10 duizend zakdoeken’ door Heddy Lester en Myra de Jong. Tekstbijdragen: Rob Chrispijn. Regie en muziek: Frank Affolter (broer van Heddy). Gezien: 12 mei in Nationaal Monument Kamp Vught.
Lea Tropp
10 maart 2010Een indrukwekkende voorstelling. Moet door iedereen gezien worden, want zo was het werkelijk.
Voor mij als overlevende van de holocaust en dochter van in Auschwitz vermoorde ouders, herkenbaar en ontroerend.