Soms komt er iemand in je leven waardoor er een wereld voor je open gaat. Hoe Nederland omgaat met vervolgde homoseksuele vluchtelingen. Tijd voor actie.
Iedereen weet natuurlijk wel dat er op de wereld landen zijn waar lesbo’s, homo’s, biseksuelen en transgenders (lhbt’s) vervolgd worden om wie of wat ze zijn. Hier in Nederland is wettelijk bijna alles goed geregeld voor ons soort mensen. Op papier wel ja, maar de praktijk is weerbarstig.
In de vreemdelingendetentie in Rotterdam zat Marvin Kalanzi uit Oeganda. Opgesloten omdat zijn asielverzoek was afgewezen, uitgeprocedeerd. Totdat de Raad van State besloot dat de Nederlandse regering haar beleidsvoornemen (‘lhbt’s kunnen gewoon terug naar hun land als ze maar in de kast blijven’) moest voorleggen ter toetsing aan het Europees Hof voor Justitie.
Plotseling bleken er homoseksuele vluchtelingen vast te zitten, of liepen illegalen rond op straat die wellicht een status hadden moeten krijgen.
De dag dat ik voor het eerst Marvin in de gevangenis zou opzoeken (jawel, Nederland zet vervolgde mensen gewoon vast) hoefde het niet meer. Hij was op de keien gezet. Zonder reden maar met de mededeling zo snel mogelijk naar Oeganda terug te keren.
Gelukkig had Marvin een klein clubje mensen dat via een omweg had gehoord van zijn bestaan, dat hem bezocht in de gevangenis. Vandaar dat hij niet op straat hoefde te slapen maar bij iemand in huis is genomen. En hij kreeg juridische bijstand van een advocaat die zich wél bekommerde om zijn lot.
Tot onze verbazing werd bij zijn tweede aanvraag zijn verhaal terzijde gelegd. Maar een week later – totaal onverwacht – meldde de IND dat Marvin mocht blijven. Hij kreeg asiel.
Sindsdien zie ik hem regelmatig, probeer ik voor wat afleiding te zorgen, neem hem af en toe mee uit en kan hij zijn hart luchten.
Eind goed, al goed?
Was dat maar waar. Wie denkt dat de Grondwet ook voor asielzoekers geldt heeft het mis. Rond Marvin was wat publiciteit ontstaan, in Londen werd een petitie aangeboden aan de Nederlandse ambassadeur, er kwam een internetpetitie. Dat alles lijkt te hebben bijgedragen aan de recente ontwikkelingen.
Maar nu blijkt in Midden-Nederland een Oegandese jongen op straat te zwerven. Homo, uitgeprocedeerd, illegaal. Om dezelfde reden gevlucht voor het geweld tegen lhbt’s door de bevolking en binnenkort ook nog vervolging door de staat. Hij kreeg geen aandacht, én geen status.
Bij toeval kwamen we erachter dat in het vluchtelingendetentiecentrum ook nog een lesbische vrouw uit Oeganda vastzat. Helemaal overstuur, wanhopig, Voor haar geen bezoek, geen netwerk. En geen status. Zelfde achtergrond als onze Marvin, maar geen asiel.
In een AZC ergens in Nederland verblijft nog een homo uit Oeganda. Zijn eerste verzoek is afgewezen. De hoop is nu dat na ‘Marvin’ zijn tweede verzoek wordt gehonoreerd. Maar of hij een goede advocaat heeft, of mensen die hem bezoeken. We weten het niet.
Hoeveel Marvins lopen er nog rond of zitten nog vast in detentie? Uit Oeganda, maar wellicht ook uit andere landen.
Zoals dat voor elke vluchteling geldt, geldt dat eens te meer voor lhbt-vluchtelingen. In hun eigen land is niemand te vertrouwen en hier moet men bij de eerste keer een goed verhaal hebben en dus uit de kast komen. Dat gaat lang niet altijd goed.
Daar komt dan bij dat advocaten vaak onwetend zijn, of ongeïnteresseerd. En Nederland er de afgelopen jaren niet bepaald gastvrijer op is geworden. Dat werkt ook hierin door. Elke afgewezen asielzoeker is er eentje zo lijkt het welhaast.
Marvin kwam in mijn leven en heeft me met mijn neus op de feiten gedrukt. Feiten waarvan ik het bestaan wel wist, maar die pas echt binnenkwamen in mijn hart toen ik er persoonlijk mee geconfronteerd werd.
Waar is de solidariteit gebleven van de Nederlandse lhbt’s? Die is er wel op kleine schaal en ook COC Nederland vraagt regelmatig aandacht voor deze groep vluchtelingen. Ik vind het zeer confronterend een mens te ontmoeten die net als ik homo is en om die reden huis en haard achter zich moet laten omdat hij niet de bescherming krijgt die wij hier zo vanzelfsprekend vinden.
Het wordt tijd dat de handen ineen geslagen worden, dat er geïnventariseerd wordt hoeveel mensen het betreft. En om gelijke gevallen in gelijke situaties ook gelijk te behandelen.
Het is om je rot te schamen dat je eigen land mensen vastzet omdat hun verhaal niet geloofd wordt. Vastzet, terwijl ze in eigen land vaak al meermalen in elkaar zijn geslagen en niet op steun van politie of overheid hoeven te rekenen. Sterker nog, waar momenteel de president nadenkt of hij zijn handtekening zal zetten onder een wet die de doodstraf zet op o.a. homoseksualiteit.
Het is een schande dat minister Leers niet genereuzer is geweest en de IND opdracht heeft gegeven om de andere Marvins op te sporen en een eind te maken aan deze schrijnende situatie. Maar het is natuurlijk nooit te laat om te redden wat er te redden valt. Tijd voor actie. Politiek, homo-organisaties: waar blijven jullie?
doodstrafgayhltbholebiKalanzilgtbqMuseveniOegandaUganda
Reageren?