Essent moet publiek blijven

In het Brabants Dagblad vandaag onderstaand opinie-artikel van SP-Statenlid Nico Schouten en SP-Tweede Kamerlid Paulus Jansen over Essent: ‘Essent moet degelijk en publiek zijn’.

Essent moet degelijk en publiek zijn
Opschaling en privatisering Essent: ramp voor de klant

door Paulus Jansen en Nico Schouten
De drie grootste aandeelhou­ders van Essent, de provin­cies Noord-Brabant, Lim­burg en Overijssel, hebben van­daag bekendgemaakt een strategi­sche fusie met een – eventueel bui­tenlandse – partner na te streven. Op termijn willen de provincies helemaal van hun aandelen af. De voorgenomen verkoop van het be­drijf is slecht voor de huishoudens die klant zijn bij Essent en slecht voor het maatschappelijk belang in bredere zin. Om die reden zou er eerst een publiek debat gevoerd moeten worden over de toekomst van de energievoorziening, vóór­dat de provinciebesturen in achter­kamertjes contracten opstellen.

Nederland heeft nu nog vier pu­blieke energiebedrijven, die eigen­dom zijn van provincies en ge­meenten: Essent, NUON, Eneco en Delta. Samen hebben ze onge­veer 75% van de Nederlandse huis­houdens als klant. De rest is inmid­dels overgestapt naar commerciële aanbieders als Oxxio of E.on. Om­dat de vier publieke bedrijven nu nog een dochteronderneming heb­ben die zich bezig houdt met het beheer van het elektriciteits- en gasnet, is het tot op de dag van vandaag verboden dat de aandeel­houders hun bedrijf verkopen aan een private investeerder. Maar dat gaat binnenkort veranderen. Per ja­nuari 2010 moeten Essent, NUON, Eneco en Delta hun netbedrijf af­gesplitst hebben. Zodra dat ge­beurd is, mogen de aandeelhou­ders het productie- en handelsbe­drijf verkopen. Energiebedrijven, ook de handels- en productiebe­drijven, zijn echter een strategisch bezit. Wat ons betreft worden de vier publieke energiebedrijven ­NUON, Essent, Eneco en Delta ­omgevormd tot maatschappelijke ondernemingen die tegenwicht kunnen bieden tegen de private energiebedrijven.
Het ligt voor de hand dat deze vier publieke bedrijven elkaar niet gaan beconcurreren, géén dure re­clamecampagnes voeren om bij el­kaar klanten weg te kapen en sa­menwerken bij de inkoop van fos­siele brandstoffen. De kosten van dividenden, hoge salarissen voor bestuurders en reclamecampagnes kunnen dan fors worden terugge­drongen met als resultaat een lage­re energierekening voor de klan­ten. Zo hebben de Nederlandse klanten straks in iedere regio de keuze tussen een degelijk, betaal­baar publiek energiebedrijf naast de commerciële jongens van het snelle geld. Vooral de positie van huishoudens en het midden- en kleinbedrijf zal hierdoor versterkt worden.
Er is dus geen enkele reden tot uit­verkoop van onze publieke ener­giebedrijven.

Paulus Jansen is Tweede Kamerlid en Ni­co Schouten is Statenlid voor de SP.